- Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 8
- Göç Olgusu Bağlamında Endülüs’te Meydana Gelen Rabaz İsyanlarının Siyasi, Ekonomik ve Sosyo Kültürel...
Göç Olgusu Bağlamında Endülüs’te Meydana Gelen Rabaz İsyanlarının Siyasi, Ekonomik ve Sosyo Kültürel Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme
Authors : Murat Gök
Pages : 121-148
Doi:10.56720/mevzu.1140852
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2022-09-15
Article Type : Research
Abstract :Endülüs toprakları asırlar boyu Avrupa’daki İslâm medeniyetine ev sahipliği yapmıştır. Bu dönemde siyasi, ekonomik, kültürel vb. birçok alanda eşine nadir rastlanır gelişmeler kendini göstermiştir. Yaşanan hadiselerin etkileri sadece o coğrafyayla sınırlı kalmamış, sonuçları itibariyle birçok bölgede hissedilmiştir. Araştırmamızın konusunu Endülüs emîrlerinden I. Hakem döneminde gerçekleşen ve Rabaz İsyanı diye isimlendirilen bir halk ayaklanması ile bu ayaklanmanın Endülüs’teki etkisi ve ayaklanma sonucu Mağrib, İskenderiye ve Girit coğrafyasına sürgün edilen halkın buralardaki etkileri teşkil etmiştir. Bu konu Müslümanların miladi dokuzuncu asrın başlarında Avrupa’da teneffüs ettikleri atmosferi anlama ve Endülüs topraklarındaki siyasi ortamı değerlendirme noktasında önemli olduğu gibi, zaman zaman ortaya çıkan isyanların ne derece büyük etkiler oluşturduğunu, yaşanan sürgünlerle farklı merkezlerde ne gibi gelişmelere vesile olduğunu görme açısından büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmayla Hakem b. Hişâm döneminde Kurtuba merkezli idarenin yönetim anlayışı ve nihayetinde sürgün edilen insanların etkisiyle farklı merkezlerde ne tür değişimlerin olduğunu ortaya koymak amaçlanmış olup göç olgusunun ortaya çıkardığı sonuçlar gözler önüne serilmek istenmiştir. Bu bağlamda konu çalışılırken en eski tarihî kaynaklar esas alınmış ve bunun yanı sıra güncel çalışmalardan da istifade edilmiştir. Bu alanda yapılmış çalışmalar ile ortaya konulan farklı görüş ve fikirler tahlil süzgecinden geçirilerek değerlendirilmiş ve konu tarih metodolojisine uygun bir şekilde ele alınmıştır.Keywords : Endülüs, Hakem b. Hişâm, Rabaz, Mağrib, İskenderiye, Girit, İsyan, Göç