- Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 8
- Bir Fiten Rivayetinin Neliği: "Herc Zamanı İbadet Etmek, Bana Hicret Etmek Gibidir" Rivaye...
Bir Fiten Rivayetinin Neliği: "Herc Zamanı İbadet Etmek, Bana Hicret Etmek Gibidir" Rivayeti Özelinde
Authors : Furkan Gan
Pages : 149-170
Doi:10.56720/mevzu.1130949
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2022-09-15
Article Type : Research
Abstract :Fitne zamanlarında ne yapılması gerektiğini ifade eden pek çok rivayet, hadis kaynaklarında yer almaktadır. İlgili rivayetler genelde insanlara özelde ise Müslümanlara yönelik uyarı/ikaz türünden ifadeler barındırmaktadır. Bu tür rivayetlerin anlatmak istediği hususlara ve sıhhatine dair pek çok çalışma yapılmıştır. Çalışmamızda da, "herhangi bir rivayette herc, fitne/fiten veya melhame/melâhim kavramının geçmesi onun mutlak olarak fiten rivayeti kapsamında yer aldığını gösterir mi?” sorusunun cevabı aranmıştır. Bu doğrultuda "herc zamanı ibadet etmek, bana hicret etmek gibidir” şeklinde tercüme edilen rivayet esas alınmış, sonuç olarak içerisinde –farklı tarikler de göz önünde bulundurularak- herc veya fitne kelimesi geçen ve ilk bakışta fiten rivayeti olarak algılanan bu hadisin aslında doğrudan fiten kapsamında yer almama ihtimalinin bulunduğu, Hz. Peygamber’in bunu buyururken teşbih sanatı yapmış olabileceği görülmüştür. Dolayısıyla buradan hareketle musanniflerin, rivayetleri bab başlıkları altına yerleştirirken mutlak surette isabetli davranmadıkları ifade edilebilir. Bu yüzden rivayetler, doğrudan kelimeler/kavramlar üzerinden değil, muhakkak rivayetin arka planı ve bağlamıyla da ele alınmalıdır.Keywords : Hicret, İbadet, Herc, Fitne, Fiten, Rivayet