İbn Şübrüme ile Ebû Hanîfe Arasındaki İhtilafın Analizi
Authors : Mahmut Samar
Pages : 115-130
Doi:10.5281/zenodo.4022280
View : 9 | Download : 6
Publication Date : 2020-09-15
Article Type : Research
Abstract :Hicri II. yüzyıl, fıkıh tarihi açısından Irak-Kûfe merkezli ehl-i re’y fıkıh ekolünün en hareketli ve aynı zamanda en verimli olduğu dönemdir. Kuşkusuz ki bu hareketliliğinin en önemli sebeplerinden biri, o dönemde ihtilaf, eleştiri, tenkit ve reddiye kültürünün yaygın olması ve ilmî çevrelerce benimsenmiş olmasıdır. Öyle ki aynı ekole mensup müçtehit imamlar ile fukahâ arasında bile çeşitli ihtilafların meydana geldiği görülmektedir. Bu tarihi olguyu gösteren en iyi örneklerden biri bu çalışmanın konusu olarak ele alacağımız İbn Şübrüme ile Ebû Hanife arasında meydana gelen fıkhî ihtilaflardır. Nitekim birbirinin muasırı olan her iki fakih de Kûfe’de yaşamış ve çağlarının iki temel fıkıh ekolünden ehl-i re’ye mensubiyetleriyle bilinmektedirler. Aralarındaki ihtilafın fıkıh ilminin teşekkül dönemine denk gelen bu asırda (h. II.) ortaya çıkması üzerinde durulması gereken önemli bir husustur. Bu çalışmada iki müçtehit arasındaki görüş ayrılığının kapsamını, sebeplerini ve sonuçlarını tartışmak suretiyle bu dönemdeki ihtilafın oluşum sürecindeki fıkıh ilmine katkılarını tespit etmeye çalışacağız. Ayrıca bu vb. ihtilafların Hanefî mezhebinin teşekkülünde bir rolünün bulunup bulunmadığı hususunu irdeleyeceğiz.Keywords : İslam hukuku, Mezhep, İçtihat, İbn Şübrüme, Ebû Hanîfe, İhtilaf, Eleştiri