- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tarihi ve Folklorik Dergisi
- Cilt: 13 Sayı: 3
- Türk Miti Tasavvurunda Anne Arketipi: Günümüze Yansıyan Geleneksel Uygulamalar
Türk Miti Tasavvurunda Anne Arketipi: Günümüze Yansıyan Geleneksel Uygulamalar
Authors : Fatma Şule BİLGİÇ, Aysu YILDIZ KARAAHMET
Pages : 504-509
Doi:10.31020/mutftd.1262070
View : 31 | Download : 39
Publication Date : 2023-09-28
Article Type : Other
Abstract :Amaç: Bu çalışmada, Türk miti tasavvurunda anne arketipleri ve günümüze yansıyan geleneksel uygulamaların irdelenmesi amaçlamıştır. Yöntem: Monografi türündeki çalışma literatür taraması şeklinde gerçekleştirildi. Çevirim içi literatüre ulaşmak amacıyla PubMed, CINAHL, Scopus, Google Akademik, ULAKBİM ve Science Citation Index veri tabanlarında Şubat 2023’e kadar, "Anne”, "Arketip”,"Mit”, "Lilith”, "Umay”, "Albastı”, "Geleneksel Uygulamalar” ,"Doğum”, "Lohusalık” anahtar kelimeleri ile tarandı, elde edilen makaleler genel hatları ile irdelendi. Bulgular: Yapılan değerlendirmeye göre Türk mit tasavvurundaki anne arketipinin olumlu ve olumsuz özelliklerinin bir arada kullanıldığı görülmektedir. Anne arketipi Umay, Od Ene, Ak kızlar, Maygıl, Yer-sub, Ak Ene ve Ana tezahürleri ile bakıp, büyüten, koruyan, şefkat gösteren, ilham veren olumlu özelliklerinin yanında Alkarısı, Yalmavuz, Kara kızlar, Kocakarı ve Cadı tezahürleri ise korkutan, yutan, yakan ve öldüren olumsuz özellikleri ile birlikte yer almaktadır. Olumlu anne arketipinin başlıca özelliği besleme ve koruma üzerinedir. Umay ana bu özellikler ile ilişkillidir. Anne arketipinde bir kadının, anne olması için doğurması gerekmez. Zaten temel anlamda besleme ve koruma misyonu doğrultusunda bir kadın bir çocuğu sahiplenmiş, bakıp beslemişse anne olarak kabul edilir. Sonuç: Tek tanrılı semavi dinler öncesi Türk mitlerinde Umay ve Albastı kültü günümüz uygulamalarını şekillendirmektedir.Keywords : Albastı, Umay, Ana, Kült, Geleneksel Uygulamalar.