- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tarihi ve Folklorik Dergisi
- IV. National Symposium of The History of Veterinary Medicine and Professional Ethics 21-23 May 2014 Özel S
- Kur’an’ın Hayvanlar Hakkındaki Anlatımları
Kur’an’ın Hayvanlar Hakkındaki Anlatımları
Authors : Erkan YAR
Pages : 30-31
View : 4 | Download : 3
Publication Date : 2014-05-21
Article Type : Research
Abstract :Bu bildiri Kur’an’ın hayvanlar hakkındaki anlatımlarını çözümlemek ve bu anlatımların amacını belirlemeyi içermektedir. Kur’an’da konu edinilen hayvan türleri belirli bir amaç taşımaktadır. Bu amacın yeryüzündeki bütün hayvanların açıklanması olmadığı ve Kur’an’ın ilk muhataplarının bilgisinde olan hayvan türleri olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte tür olarak hayvanların yeryüzü düzeninde yaratılış amaçlarına atıflar, vahiy içerisinde yer almaktadır. Ancak varlıkların yaratılış amaçlarının insana indirgenen ve onunla ilişkili olduğu yönleri bulunmaktadır. Hayvanların beslenme amacıyla kesilmesi veya sakınma amacıyla kurban edilmesi olgusu, insan tarafından benimsenen bir eylemdir. İnsan tarafından geliştirilen bu eylemlerin ilahi irade tarafından onanması veya yadsınmasının nedenleri belirlenmelidir. Bunun da ötesinde bu eylemlerin amaçları bakımından sorgulanması hem insanın eylemini açıklamamız ve hem de Tanrısal dilemeyi açıklamak anlamına gelecektir. İnsanın hayvanların gücünden yarar elde etmeleri ve görsel tatlar alanında anlamlar yüklemeleri, yine insan tarafından geliştirilen eylemlerdir. Beşeri bir anlam olarak sakınmak ve şükretmek amacıyla gerçekleştirilen kurban, son tahlilde insanın amaçları doğrultusunda bir eyleme dönüşmektedir. Kur’an’da insanın bazı tutum ve davranışlarının hayvanlara benzetildiği görülmektedir. Bu benzetmelerde benzetilenlerin davranışlarının ötesinde insanların yükledikleri anlamlar yani ilk muhataplarının algıları dikkate alınmıştır. Kötü ve iyi niteliklerin hayvansal fiillerle iliştirilmesi, bu benzetmelerin vahiy içerisinde yer almasına neden olmuştur. Varlık, özü itibarıyla iyidir ve ontik alanda kötü olarak nitelenebilecek bir varlık yoktur. İyi ve kötü niteliklerini hayvanlarla ilişkilendiren insanın kendisidir. Hayvanların eylemlerinden, renklerinden ve biçimlerinden anlamlar çıkarma eylemi, fal ve çeşitli toplulukların isimlendirilmesinde de gözükmektedir. Bu bağlamda kuş falı, vahyin anlatımlarına konu olmuştur. Bunun da ötesinde kuş, asıl olarak evrendeki kurulu düzen yani ölçü anlamına gelen kader için kullanılmıştır. Renklerin simgeselliği şeklinde insan algısında var olan atıflar, hayvanlarla la ilişkili olarak kullanılmıştır. Hayvanların biçimleri ise yeryüzünde sürünme, yürüme, uçma şeklinde ortaya çıktığından, bununla ilişkili anlamlar bu yapılardaki hayvanlarla ilişkilendirilmiştir. Bazı topluluklar da çeşitli hayvanların isimleriyle kendilerini adlandırmışlardır. Bu toplulukların kendilerini hayvan isimleri ile adlandırmaları, vahyin anlatımlarına da yansımıştır. Hayvanların konuşturulması veya insanın hayvanlarla konuşması olgusu, her ne kadar Kur’an’da tarihsel olaylarla ilişkili olarak anlatılsa da, asıl olarak her devirde beşeri alanda mevcuttur. Bununla ilgili beşeri alanda var olan yazın, vahyin metnine de yansımıştır. Son tahlilde Kur’an’ın hayvanlarla ilgili anlatımlarını, ilk muhataplarının hayvanlarla ilişkili algıları biçimlendirmiştir. Besin olarak tüketilmesi yasaklanan hayvanlarda da aynı algılar etkili olmuştur. Kur’an, hayvanlarla ilgili olarak bilimin alanına giren konularda insana bilgi vermeyi amaç edinmemiştir.Keywords : Kur’an’da hayvanlar, Varlık hiyerarşisi, Dabbe