- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tarihi ve Folklorik Dergisi
- IV. National Symposium of The History of Veterinary Medicine and Professional Ethics 21-23 May 2014 Özel S
- MALÛMAT GAZETESİNDE SAĞLIKLA İLGİLİ HABERLER (1895-1903)
MALÛMAT GAZETESİNDE SAĞLIKLA İLGİLİ HABERLER (1895-1903)
Authors : Sezer ERER
Pages : 24-25
View : 4 | Download : 3
Publication Date : 2014-05-21
Article Type : Research
Abstract :Yazının bulunması ile birlikte gelişen haberleşme, gazete ve dergi gibi süreli yayınların çıkarılmasını teşvik etmiş; matbaanın bulunması ve yaygınlaşmasıyla birlikte habere olan ilgi ve okuma oranı da artış göstermiştir. Süreli yayınların basımı resmi olarak 17. yüzyılda başlamıştır. Türk basını ise ilk defa 1727 yılında, İbrahim Müteferrika tarafından kurulan matbaa ile başlamış; ilk gazete Fransızlar tarafından çıkarılmışsa da, ilk Türkçe gazete (Takvim-i Vakayi) 1831 yılında basılmıştı. Osmanlı döneminde sağlıkla ilgili ilk Türkçe yayın ise 1849 yılında yayımlanmaya başlayan Vakayi-i Tıbbiye olmuş, bunu çeşitli süreli yayınlar takip etmiştir. Osmanlı döneminde özellikle 19. yüzyılda artmaya başlayan süreli yayınlar, insanların güncel haberleri ve dünyadaki olayları takip etmelerine yardım etmiş, döneme ait ulusal ve uluslararası bilgilere ulaşma imkânı sağladığı gibi sağlıkla ilgili bilgiler almalarında da önemli bir kaynak olmuşlardır. Bildiride ele alınan Malûmat Gazetesi, Osmanlı basınında önemli yer tutan ve sadece İstanbul’da değil, Anadolu’nun diğer illerinde ve yurt dışında da aboneliklere sahip olan bir gazetedir. Gazetenin Artin Asaduryan ve Mehmet Tahir olmak üzere iki imtiyaz sahibi olmuştur. Bildiride, gazete içerisinde yer alan sağlık ile ilgili haberlerin incelenmesi ve bunun tıp tarihi açısından öneminin vurgulanması amaçlanmıştır. Malûmat gazetesinin 23 Mayıs 1895 (R. 11 Mayıs 1311) – 2 Temmuz 1903 (R. 19 Haziran 1319) tarihleri arasında çıkmış olan 391 sayısı bulunmaktadır. Gazetenin Milli Kütüphane Süreli Yayınlar Bilgi Sisteminde (www.surelimillikutup.org) 1960 SB 116 yer numarası ile yer alan 391 sayısı içerisindeki haberlerden sağlık ile ilgili olanlara site üzerinden ulaşılarak incelenmiştir. Gazetenin yayımlanan 391 sayısında dönemin siyasi olayları dışında askerlik, sanat, fen, edebiyat, eğitim vb konular yanı sıra sağlık alanlarında da (tıp, veteriner hekimlik) yazılar yer almıştır. Yazıların yanı sıra gazete sayfaları içerisinde hastaneler, hastalıklar ve uygulanan ameliyatlarla ilgili fotoğrafların olduğu ve gazetenin ilave sayfalarında bu fotoğraflarla ilgili bilgilerin verildiği görülmüştür. Döneme ait sağlık gazete ve dergilerinin yanı sıra sadece halka yönelik Malûmat gazetesinin incelenmesinin, döneme ait sağlık ile ilgili bilgileri vermesi yanında Osmanlı Devleti sınırları içerisindeki sağlık hizmetleri ile ilgili de bilgileri vermesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma ile Osmanlı döneminde halka yönelik sağlık haberleri hakkında bilgi edinilmeye ve bunun tıp ve sağlık tarihi açısından önemi vurgulanmaya çalışılmaktadır.Keywords : Malumat, Gazete, Sağlık haberi, Sağlık tarihi