- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tarihi ve Folklorik Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- Malatya’da yaşanan bulaşıcı hastalıklar ve karantina uygulamaları (1889
Malatya’da yaşanan bulaşıcı hastalıklar ve karantina uygulamaları (1889
Authors : Cebrail Yilmaz, Nermin Ersoy
Pages : 91-94
View : 13 | Download : 3
Publication Date : 2017-08-01
Article Type : Research
Abstract :01 Ocak-15 Mart 2015 tarihleri arasında yapılan bu çalışmada, XIX. yüzyılın sonlarından itibaren Anadolu’da göç yolları üzerinde bulunan Malatya’da yaşanan bulaşıcı hastalıklar ve bu hastalıklara karşı uygulanan mücadeleler hakkında bilgi elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle Başbakanlık Osmanlı Arşiv kataloğu taranarak konu ile ilgili olduğu düşünülen 40 belge tespit edilmiş ve Başbakanlık Osmanlı Arşivinde yapılan araştırma sonucunda bu belgelerden 22’sinin Malatya’da yaşanan bulaşıcı hastalıklar ile karantina uygulamaları hakkında bilgi verdiği görülmüştür. On dokuzuncu yüzyılın başlarından itibaren Osmanlı Devleti, başta kolera olmak üzere veba, sıtma, çiçek, tifo, tifüs, sarıhumma gibi bulaşıcı hastalıkların neden olduğu salgınlardan etkilenmiştir. İstanbul’da ve Anadolu’nun birçok vilayetinde bu salgınlara karşı önlemler alınmasına rağmen ciddi ölümlerin yaşandığı görülmüştür. 1894 yılında, özellikle yaz aylarından itibaren bu salgınlar Mamüretülaziz (Elazığ) vilayetine bağlı bir sancak olan Malatya’yı da etkisi altına almıştır. 1889-1922 yılları arasına ait Başbakanlık Osmanlı Arşiv belgelerinde Malatya ve kazalarında salgınlar yaşandığı, özellikle koleranın ölümlere sebebiyet verdiği ve Mamüretülaziz, Diyarbakır, Sivas gibi vilayetlere salgının geçmesinin önlenmesi için Malatya’da ciddi karantina önlemlerinin alındığı görülmüştür. Örneğin,1894 yılına ait bir belgede Kayseri, Yozgat, Malatya ve Anadolu’nun bazı mahallerinde devam eden koleranın sirayetine meydan verilmemesi için önlem alınması gerektiği belirtilmiştir. Çiçek ve difteri hastalıklarının da Malatya’nın kazası olan Eğin’de salgınlar yaptığı, çocuklara aşı yapıldığı ve difteri için bakteriyoloji haneye başvurulduğu 1906, 1907 ve 1909 tarihli belgelerde ifade edilmiştir. 1920 yıllarına gelindiğinde ise Anadolu’da olduğu gibi Malatya’da da trahom hastalığı etkili olmuş ve bölgede "Körler Mektebi” hastane olarak da hizmet vermiştirKeywords : Salgın hastalıklar, Kolera, Çiçek, Difteri, Keywords: Infectious diseases, cholera, small-pox