- Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi
- Vol: 12 Issue: 2
- Stres ve menopozun öğrenme üzerindeki etkileri
Stres ve menopozun öğrenme üzerindeki etkileri
Authors : Mehmet Berköz, Fatma Rezan Hatungil, Ali Erdinç Yalin, Ülkü Çömelekoğlu, Serap Yalin, Hüseyin Beydaği, Bora Reşitoğlu, Nefise Özlen Şahin, Pelin Eroğlu
Pages : 210-219
Doi:10.26559/mersinsbd.489911
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2019-08-30
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Bu çalışmada stres ve menopozun birlikte, öğrenme işlevi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Yöntem: Çalışmada, 60 adet dişi Wistar-Albino sıçan kullanılmıştır. Bu sıçanlar randomize olarak kontrol (Grup I), deneysel immobilizasyon stres modeli (Grup II), deneysel menopoz modeli (Grup III) ve deneysel menopoz modeli + deneysel stres modeli (Grup IV) olmak üzere her bir grupta 15’er hayvan bulunan 4 gruba ayrılmıştır . Tüm sıçanların uzun dönemdeki bilişsel ve motor yetileri davranış deneyleri (açık alan ve Morris su tankı) ile değerlendirilmiştir. Ayrıca hipotalamus-hipofiz-adrenal ekseninin geribildirim işlevinde merkezi konumunda olan kortikosteroid reseptör (Glukokortikoid reseptörü ve mineralokortikoid reseptörü) gen ekspresyonu mRNA izolasyonu ve cDNA sentezi takibinde SYBR Green kullanılarak eş zamanlı PCR yöntemiyle incelenmiştir. Bulgular: Tüm grupların kendi içinde günlere göre ortalama yükseltiyi bulma sürelerinin karşılaştırmasında, birinci günden 4. güne kadar, tüm gruplarda her günün ortalama yükseltiyi bulma sürelerinin bir önceki günden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde kısa olduğu saptanmıştır (p<0.001). Güne göre yükseltiyi bulma sürelerinin gruplar arasında karşılaştırmasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05). Açık alan deneyinde ortalama katedilen mesafenin gruplara göre karşılaştırmasında grup II en düşük ortalamaya sahip olmasına karşın, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Hipokampal dokuda hem g lukokortikoid reseptörü nün hem de mineralokortikoid reseptörünün gen ekspresyonu tüm gruplarda kontrol grubuna kıyasla düşük bulunmuştur. Ancak bu düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulunamamıştır (p>0.05). Sonuç: Bu sonuç akut immobilizasyon stresin ve deneysel menopoz modelinin öğrenme üzerinde etkili olmadığını düşündürmüştür.Keywords : Stres, menopoz, öğrenme, hipotalamus-hipofiz-adrenal aksı, kortikosteroid reseptörleri