- Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 11 Issue: Ek (Suppl.) 1
- D Vitamininin Biyolojisi ve Doğal Kaynakları
D Vitamininin Biyolojisi ve Doğal Kaynakları
Authors : Gülşah Çobanoğlu
Pages : 380-391
Doi:10.29048/makufebed.778498
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-29
Article Type : Review
Abstract :Dünya genelinde D vitamini eksikliği ve yetersizliği önemli sağlık sorunları arasındadır. Güneşe maruziyet ile (belirli dalga boyundaki ultraviyole UVB ışınları) sentezlenen D vitamininin kalsiyum ve fosfat metabolizmalarını düzenleyici rolünün yanında, doğal koruma, pek çok kronik ve otoimmün hastalığı önleme ve geciktirmede görev yaptığı bilin-mektedir. İnsanların ve diğer canlıların yaşamlarını sağlıklı ve güçlü sürdürebilmeleri için belirli seviyede tutulması gereken D vitaminine ihtiyaçları vardır. Bu derleme çalışmasında, D vitamininin sağlık için önemine kısaca değinildik-ten sonra, insanların D vitamini kaynağı olarak diğer organizmalardan faydalanabilmesi hedefine yönelik olarak, özellikle doğadaki D vitamini metabolitleri bakımından zengin canlılar ile ilgili bugüne kadar literatürde yer alan ça-lışmalara dayanan bilgiler sunulmuştur. Bu konuda ekolojik verilerin oldukça az olduğu görülmekle birlikte, bitkisel ve hayvansal doğal kaynaklar olarak yararlanabilecek D vitamini sentezleyen ve biriktiren canlı türleri hakkında çeşitli bulgular derlenmiştir. Yapılan çalışmalarda, UVB etkisiyle yüksek miktarda D vitamini üreten canlılar arasında fitop-lanktonik algler, Ren geyiği likeni, mantarlar ve D vitamini biriktiren balıklar ve likenler sayılmaktadır. Bunların yanı sıra bu çalışmada, D vitaminin biyolojisi ve fotokimyasal sentez metabolizması ve D vitamininin oluşumunu etkile-yen biyolojik ve çevresel faktörler hakkında açıklayıcı bilgilere yer verilmiştir. Bu derleme, insanlar için öngörülebilir D vitamini kaynağı sağlayabilecek canlıların potansiyeline odaklanmaktadır.Keywords : Doğal D3 kaynakları, D vitamini, ergosterol, kolekalsiferol, UVB