- Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi
- Vol: 5 Issue: 2
- International Hierarchy and Regional Security in the Post-Soviet Region: Crises in Ukraine and Georg...
International Hierarchy and Regional Security in the Post-Soviet Region: Crises in Ukraine and Georgia
Authors : Aslıhan Anlar
Pages : 193-217
Doi:10.14782/sbd.2017.72
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2017-10-26
Article Type : Research
Abstract :Soğuk Savaşın bitiminden yirmi beş yıl geçmesine rağmen, eski Sovyet ülkeleri, işgal ve askeri çatışmalar da dahil olmak üzere birçok iç ve dış problemle uğraşmaktadır. Rusya Federasyonu’nun 1996 öncesi dönemde eski Sovyet coğrafyasında ortaya çıkan askeri çatışmalar ve iç savaşlar karşısında izlediği müdahaleci politika güvenliğe katkıda bulunurken; 2008 ve 2013’de meydana gelen krizlere müdahalesi sorunların daha da derinleşmesine sebep olmuştur. Bu çalışma Rusya Federasyonu’nun eski Sovyetler Birliği ülkelerindeki çatışmalar karşısında birbirinden farklı politikalar izlemesinin nedenlerini konu almaktadır. Bu soru, Rusya’nın Gürcistan ve Ukrayna ile olan hiyerarşik ilişkilerinin oluşum ve değişim süreci incelenerek cevaplandırılmaktadır. Bu üç devlet arasında hiyerarşik ilişkilerin oluşum sürecinin incelenmesi için askeri alanda (askeri güçlerin konuşlandırılması, egemen güç tarafından kurulan bir ittifaka üyelik, başka bir ittifaka üyelik hedefinin olması, askeri teçhizat temini, askeri yardım alınması) ve ekonomik ilişkilerde (dış ticarette egemen devlete bağımlılık, egemen devlet tarafından kurulan ekonomik birliğe üye olma, ekonomik yardım alınması ve egemen devletin para birimi karşısında izlenen para politikaları) olmak üzere yirmi iki yıllık süreçte (1992-2014) on gösterge toplamda iki yüz yirmi göstergeye bakılmıştır. Bu göstergelere göre hiyerarşik ilişkiler üç gruba ayrılmıştır: yüksek dereceli hiyerarşi, düşük dereceli hiyerarşi ve anarşik hiyerarşi. Ukrayna ve Gürcistan’da ilk iki dönemde başa gelen liderler ve izledikleri politikalar ve Rusya Federasyonu’nun bu politikalara tepkisiyle farklı hiyerarşik ilişkiler arasındaki bağlantı ortaya konmuştur. Bu çalışmada, Rusya’nın bu iki ülke ile olan hiyerarşik ilişkilerinin değişmesi, öncellikle Rusya’nın bu iki devlet karşında, karşılıklı kabul görmüş egemen pozisyonunun ve ikinci olarak da hakim devlet ile ona bağımlı ülkeler arasındaki olması gereken sosyal sözleşmenin sorgulanması bu ülkelerdeki iç savaşlarda Rusya’nın farklı politikalar izlemesinin temel nedeni olduğu iddia edilmektedir. Rusya’nın bu ülkelere yaptığı müdahalelerden sonra değişik bir düzenleyici ilke- anarşik hiyerarşi ile farklı bir bölgesel düzen oluşmuştur. Bu düzen içerisinde Rusya bu ülkelerin güvenliğini ikili yönde etkilemektedir: Kendine bağlı yeni ortaklarının güvenliklerini garanti altına alırken, aynı zamanda eski bağımlı ülkelerin güvenliklerini tehdit etmektedir. Böylece bu çalışma ile egemen bir ülkenin etki alanını barındıran bölgelerdeki güvenlik dinamikleri tartışılmış; hakim ve egemen devletin bölgesel güvenliğini arttıran ya da zarar veren politikalar izleyip izleyemeyeceğini belirlemede, egemen devletin kendine bağlı devletler karşısındaki konumu (egemen devlet ile kendine bağlı devletler arasındaki hiyerarşik ilişkilerin derecesi ve yoğunluğu), siyasal seçkinlerindeki değişiklikler de dahil olmak üzere bağımlı ülkelerdeki iç gelişmeler ve egemen devlete karşı diğer büyük güçlerin konumları olmak üzere birbiriyle ilişkili üç faktörün rol oynadığı sonucuna varılmıştır.Keywords : The Russian Federation, Georgia, Ukraine, International Hierarchy, Anarchical Hierarchy, Regional Security