- Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 60 Issue: 60
- İbnü’l-Arabî Yorumculuğunda Farklı Bir Bağlam: İbn Sevdekîn ve Sitti Acem’in Meşâhid Şerhleri...
İbnü’l-Arabî Yorumculuğunda Farklı Bir Bağlam: İbn Sevdekîn ve Sitti Acem’in Meşâhid Şerhleri
Authors : Zeynep Şeyma Özkan
Pages : 103-128
Doi:10.15370/maruifd.953716
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2021-06-21
Article Type : Research
Abstract :Tasavvuf tarihinde 12. yüzyıldan önceki birikimi kendine özel yöntemi ve anlatım tarzı ile dönüştürüp aktarması bakımından bir dönüm noktası olarak görülen İbnü’l-Arabî, aynı zamanda eserleri en çok yorumlanan sûfî müelliflerdendir. İbnü’l-Arabî yorumcuları arasında daha çok talebeleri aracılığıyla bir ekol oluşmasını sağlayan Sadreddin Konevî öne çıkmıştır. Bununla birlikte Ekberî şerh geleneği olarak isimlendirilen bu birikimin oluşumundan önce yazılmış bazı şerhlerin İbnü’l-Arabî’yi daha farklı bir bağlamda anlama ve anlatma çabası içinde oldukları görülür. Bu makalede söz konusu farklı bağlamı belirginleştirmek amacıyla onun Meşâhidü’l-esrâr isimli eserinin erken dönem şârihleri olarak Sitti Acem ve İbn Sevdekîn’in İbnü’l-Arabî yorumculukları ele alınacaktır. Her iki şârihte de öne çıkan bazı ortak temaların yanı sıra özellikle Sitti Acem’in İbnü’l-Arabî’yi yorumlama biçimi literatürde dikkat çekildiği üzere eleştirel bir içerik sunmaktadır. Makalede İbn Sevdekîn ve Sitti Acem’in Konevî’yi izleyen ana geleneğin dışına çıkan yönleri değerlendirilecek, bu bağlamda bir karşılaştırma unsuru olarak İbnü’l-Arabî’nin bizzat talebesi olan ve Fusûsu’l-hikem’in ilk şârihlerinden sayılan Tilimsânî’nin yanı sıra Ekberî şerh literatürü oluşumundan sonra eser veren ve bu geleneğe bütünüyle dahil olmayıp yer yer bu gelenek tarafından eleştirilmiş bir müellif olan Cîlî’nin İbnü’l-Arabî’yi anlama biçimlerine de değinilecektir.Keywords : İbnü’l-Arabî, İbn Sevdekîn, Sitti Acem, Afîfüddîn Tilimsânî, Abdülkerim Cîlî, Tasavvuf Tarihi Literatürü.