- Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 47 Issue: 47
- "Ahkâmın Değişmesi"ne Farklı Bir Yaklaşım
"Ahkâmın Değişmesi"ne Farklı Bir Yaklaşım
Authors : Ibrahim Özdemir
Pages : 19-42
Doi:10.15370/muifd.78579
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2015-01-06
Article Type : Research
Abstract :Öz: Şer’î hükümde değişim konusu birçok çalışmada usulî temelinden bağımsız olarak ele alınmaktadır. Bu konu, olguda değişimi esas alan ve her bir vakıanın alacağı hükmün illetini inceleyen tahkîku’l-menât yöntemi kapsamında ele alınmalıdır. Hükümde değişim kavramı, gerçek anlamda bir değişimi ifade etmemektedir. Bu değişimin ispatı için referans gösterilen tüm argüman ve örnekler bu anlamdaki değişimi değil, hükme konu olan cüz’î hâdiselerdeki değişimi ifade etmektedir. Cüz’î hadiselerin içerdiği tikel durumlar hükümlerin bağlandığı illetlere tekabül etmektedir. Hükümler illetlerle birlikte deveran ettiği gibi, bu tikel durumlarla birlikte de deveran etmektedir. Karâfî (ö. 684/1285)’den İbn ‘Âbidîn (ö.1252/1836)’e kadar bu konuda söz söyleyen fakihler ahkâmın değişmesinden değil, ahkâma tekabül eden mezkûr durumların değişiminden bahsetmektedirler. Anahtar Kelimeler: Hükümde değişim, Fetvada değişim, Tikel durum, Tahkîku’l-menât. A New Approach to the Concept of a Change in the Judgement Abstract: The subject of ‘change in Shari ’a decision’ is covered independently in many studies from the pertinent fundamental Shari’a law. This subject has to be evaluated under the heading of ‘tahqiq al-mana’t which specifically examines a change in phenomenon and serves to determine the reason (illat) on which the decision for each daily-life case is based on. The concept of a change in the judgement does not mean a change in fundamental Shari’a law. All of the arguments as well as examples referred to for proving a ‘change in Shari’a decision’ only mean a change in daily-life individual cases, not a change in fundamental Shari law. Individual daily-life cases correspond to the Shar’i reasons on which decisions are based on. Decisions become different with reasons as well as with individual daily-life cases. All jurists from Karâfî to İbn ‘Âbidîn discuss a change in phenomenon, not a change in fundamental Shari’a law. Keywords: Change in decision, Change in fatwa, Real (ized) case, Tahqiq al-menâtKeywords : Hükümde değişim, Fetvada değişim, Tikel durum, Tahkîku’l-menât