- Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
- Vol: 36 Issue: 2
- TÜRKİYE’NİN ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİNİN ÜLKE VE POLİTİKA TEMELLİ BELİRLEYİCİLERİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA...
TÜRKİYE’NİN ENDÜSTRİ İÇİ TİCARETİNİN ÜLKE VE POLİTİKA TEMELLİ BELİRLEYİCİLERİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA
Authors : Canan Şentürk, Levent Kösekahyaoğlu
Pages : 299-325
Doi:10.14780/iibd.65593
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2015-03-16
Article Type : Other
Abstract :Tarım ve Sanayi Devrimi’nin yarattığı köklü değişimle, günümüzde "bilgi çağı” olarak adlandırılan yeni bir çağa geçişin yaşandığı gözlenmektedir. Ekonomik faaliyetler bilgi temelli hale gelmekte ve dünya ticaretinde liberalizasyon ile küresel rekabet de giderek artmaktadır. Bu kapsamda, küresel rekabet ve ticaret, bilgi odaklı ürünler etrafında şekillenmekte; bilgiyi üreten ve ekonomik faaliyetlerin içerisinde etkin olarak kullanan toplumlar gelişmiş bir ekonomiye sahip olmaktadır. Geleneksel teoriler, uluslararası ticareti, ülkelerin karşılaştırmalı üstünlüklerden fayda sağlaması biçiminde algılarken, uluslararası ticaret yaklaşık yarım yüzyıldır ar-ge faaliyetlerini ve yakın teknoloji yarışındaki liderlik kaymalarını yansıtmaktadır. Açıkçası bu dönüşüm geleneksel teorilerin yetersizliğini ve "yeni bir felsefe”nin tanımlanmasını gerekli kılmakta; endüstri-içi ticaretin geleneksel teorilere meydan okumasına dayanmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı gittikçe önemi artan endüstri-içi ticaret teorisi ekseninde Türkiye’nin dış ticaret yapısını kapsamlı bir biçimde analiz etmek olarak belirlenmektedir. Bu bağlamda çalışmada, 1995-2012 dönemi için Türkiye’nin endüstri içi ticaretinin ülke ve politika temelli belirleyicilerine ilişkin modelleme, panel veri analizi ve sonuçlarının değerlendirilmesi yer almaktadır. Literatür incelemesiyle birlikte, endüstri içi ticaret literatüründe temel yaklaşımlar, ölçme teknikleri ve hesaplama yöntemleri detaylı bir şekilde incelenmektedir. Analizlerde, Türkiye’nin ticaret ortakları ile gerçekleştirdiği endüstri içi ticaret üzerinde etkili ülke ve politika temelli belirleyicilerin, ülkelerin gelişmişlik düzeyi, kalkınma düzeyi farklılıkları, ortalama piyasa büyüklüğü, dışa açıklık, coğrafi uzaklık ve ekonomik entegrasyon olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.Keywords : Endüstri İçi Ticaret (EİT), Grubel-Lloyd Endeksi, İmalat Sanayi, Panel Veri Analizi, Türkiye