- Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 23 Issue: 3 Special Issue
- Roma Hukukunda Davaların Yarışması Meselesine (concursus actionum) Genel Bir Bakış
Roma Hukukunda Davaların Yarışması Meselesine (concursus actionum) Genel Bir Bakış
Authors : Nilgün Dinçer Araz
Pages : 235-281
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2017-12-15
Article Type : Research
Abstract :Roma hukukunda, hukuka aykırı bir durum karşısında, bir kimseye birden çok dava hakkı tanınmış olabilirdi. Aynı şekilde, bir dava, birden çok kişi tarafından veya birden çok kişiye karşı açılabilirdi. Hatta bazı durumlarda da, aynı hukuka aykırı davranış karşısında, farklı kimseler tarafından farklı davalar açılmasına da olanak sağlanmıştı. Bu davaların birbiriyle ilişkisinin çözümü, ilk olarak davaların ceza veya tazmin amaçlarına sahip olup olmamasına göre değişirdi. İkinci olarak da, klasik dönem Roma hukukunda, bir davanın litis contestatio'su yapıldıktan sonra, eadem res'e sahip ikinci dava açılamazdı. Bu durumda dava hakkı ya ipso iure ya da exceptio rei iudicate vel in iudicium deductae aracılığıyla sona ermiş olurdu. Hukuka aykırı davranışın çözüm tarzına göre, bu davalar hep birlikte açılabildiğinde, davaların yığılması söz konusu olurken; bir davanın litis contestatio'sunun diğer davayı engellemesi hallinde, davaların birbirini tüketerek yarışması söz konusu olurdu.Keywords : Roma hukuku, davaların yarışması, litis contestatio, eadem res, exceptio rei iudicatae vel in iudicium deductae