- Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- Müslüman Araplar Tarafından Bizans Başkenti İstanbul’a Düzenlenen Askerî Seferler
Müslüman Araplar Tarafından Bizans Başkenti İstanbul’a Düzenlenen Askerî Seferler
Authors : Casim Avcı
Pages : 7-24
Doi:10.16985/MTAD.2016225597
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2016-01-03
Article Type : Research
Abstract :Gerek tabiî güzellikleri ve stratejik konumu gerekse tarihi önemi bakımından "şehirlerin kraliçesi” sayılan Bizans başkenti İstanbul, tarihin çeşitli dönemlerinde Sâsânîler, Avarlar, Bulgarlar, Ruslar ve Lâtinler gibi milletlerden başka Müslüman Araplar ve daha sonra da Müslüman Türkler tarafından kuşatılmıştır. Müslüman Araplar üçü Emevîler ve biri de Abbâsîler’in ilk döneminde olmak üzere toplam dört defa Bizans başkenti İstanbul’a sefer düzenlemişlerdir. Bunlardan ilk üçünde İstanbul müslümanlar tarafından kuşatılmış, dördüncüsünde ise İslâm ordusu Üsküdar’a kadar ulaşmış ve burada Bizans’tan gelen barış teklifini kabul ederek geri dönmüştür. Bu seferler başarısızlıkla sonuçlanmış olmakla birlikte, müslümanların Bizans İmparatorluğu karşısında ciddî bir güç olduğunu göstermiş, İslâm ordularının kara ve deniz savaşlarında gerekli donanım ve taktik bakımından tecrübe kazanmasına imkân sağlamıştır. Bizans açısından ise imparatorluğun gücü ve başkentin önemi bir kez daha anlaşılmış, ordunun dış tehlikelere karşı dinamik bir şekilde mukavemet göstermesine yardımcı olmuştur. Hadis kaynaklarında yer alan pek çok rivayet müslümanların daha Hz. Peygamber’in sağlığında, dönemin iki süper gücünü teşkil eden Bizans ve Sâsânî topraklarının bir gün fethedileceğine inandıklarını göstermektedir. Bu makalede Müslüman Araplar tarafından İstanbul’a düzenlenen seferler ele alınmaktadır.Keywords : İstanbul, Bizans, Emevîler, Abbâsîler, Muâviye, Ebû Eyyûb el-Ensârî, Mesleme b. Abdülmelik, Harun er-Reşîd, III. Leon, Irene