- Marmara Coğrafya Dergisi
- Issue: 40
- ÜSKÜDAR’DA KAPALI SİTELERİN DAĞILIŞI GELİŞİMİ VE MAHALLE YAPISINA ETKİLERİ
ÜSKÜDAR’DA KAPALI SİTELERİN DAĞILIŞI GELİŞİMİ VE MAHALLE YAPISINA ETKİLERİ
Authors : Mehmet Akif Taş, Sevil Sargin
Pages : 208-229
Doi:10.32003/iggei.519536
View : 22 | Download : 5
Publication Date : 2019-07-30
Article Type : Research
Abstract :1980’li yıllarda başta Amerika olmak üzere tüm Dünya’da gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkan "kapalı site veya güvenlikli site” olgusu günümüz şehirlerinde giderek artan bir eğilime dönüşmüştür. 1980’li yılların ilk yarısında ülkemizde de yapılmaya başlanan kapalı siteler, artık sadece büyük şehirlerde değil orta büyüklükteki hatta küçük şehirlerde bile sıklıkla görülmektedir. Bu çalışmada İstanbul’un tarihi öneme sahip yerleşim merkezlerinden biri olan Üsküdar ilçesinde 1980-2017 yılları arasında kurulan kapalı site yapılaşmaları, Google Earth Pro yazılımı, OpenStreet Map, Wikimapia çevrimiçi platformları ve arazi gözlemleri ile belirlenmiş, ArcGIS Pro yazılımı ile düzleme aktarılmıştır. Üsküdar ilçesinde birbirinin aynı olmayan, farklı fiziksel donanımlara sahip olan ancak kapalı site olarak tanımlanan toplamda 260 adet konut alanının yayılış alanları, kat sayıları, site bina türleri, kuruluş yılları ve kurulduğu yerlerin ortalama rayiç değerleri araştırılmış ve 40 yıla yaklaşan bu süreçte nasıl bir gelişme eğilimi olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca çalışmanın ilk bölümünde kısaca değinilen İstanbul’un geleneksel mahalle yapısı ile günümüz kapalı sitelerinin sosyo-kültürel açıdan farklılıkları irdelenmiş ve bu durumun toplumsal açıdan yaratabileceği problemlere dikkat çekilmiştir. Sonuç olarak Üsküdar’da kapalı sitelerin niteliksel ve niceliksel olarak mahalelere homojen dağılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca kapalı site eğiliminin incelenen dönemde hızla arttığı ve muhtelif faydalarına mukabil birçok sosyo kültürel ve ekonomik probleme yol açtığı tespit edilmiştir. Son yıllarda Üsküdar Belediyesi tarafından alınan önlemler neticesinde kapalı site yapılarını azaltılmak ve geleneksel mahalle yapısına uygun konut tiplerine dönüş bakımından aşama kaydedilse de henüz yeterli düzeye ulaşılamamıştır.Keywords : Üsküdar, Kapalı Siteler, Mahalle Kavramı, Sosyo-Kültürel Yapı, Sosyo-Ekonomik Yapı