- Marmara Coğrafya Dergisi
- Issue: 25
- BATMAN’DA CADDE ADLANDIRMALARI: TOPLUMSAL BELLEK OLUŞTURMA VE ŞEHİRSEL MEKÂNA HÂKİM OLMA ÇABALARI...
BATMAN’DA CADDE ADLANDIRMALARI: TOPLUMSAL BELLEK OLUŞTURMA VE ŞEHİRSEL MEKÂNA HÂKİM OLMA ÇABALARI
Authors : Veysi Günal
Pages : 171-197
View : 12 | Download : 4
Publication Date : 2013-10-02
Article Type : Other
Abstract :Cadde adlandırmaları günümüzde farklı bir yapı kazanmıştır. Gerçekten de bazı şehirlerdeki adlandırmalar şehirsel mekâna hâkim olma arzusundan kaynaklanmaktadır. Bu yolla yerel yönetim kendi düşüncesi doğrultusunda bir toplumsal bellek oluşturmayı amaçlamaktadır. Buna verilebilecek en iyi örneklerden biri de Batman şehridir. 1994-2011 yılları arasında şehrin yönetiminde olan belediye yöneticileri, siyasi kimlikleri doğrultusunda adlandırmalar yaparak, farklı ideolojilerini şehirsel mekânda yaşatma amacı gütmüşlerdir. Dolayısıyla bu dönemlerde şehirsel mekân üzerinde bir mücadele söz konusudur. Öyle ki, dinsel kimlikli Refah Partisi ile etnik kimlikli Halkın Demokrasi Partisi gibi ideolojik anlamda birbirinden oldukça farklı iki partinin farklı dönemlerde yönetimde bulunması, bu mücadelenin hızını arttırmıştır. Refah Partisi’nin 1994 yılında belediye başkanlığını kazandığı dönem adların kimliğe göre şekillenmeye başladığı dönemin başlangıcı olmuştur. Gerçekten de 1995 yılında birçok ad verilmiş ve bunlarda dini çağrışımlı adların payı %76 olmuştur. 1999 yılındaki siyasi değişim aynı zamanda cadde adlandırmalarına da yansımıştır. Bu dönemde farklı kimlikteki bir partinin yönetimi devralması sonucunda 2000 yılında adlar farklı bir yapı kazanmaya başlamıştır. Öncelikle, toponimik temizlik başlamış ve geçmişten kalma 56 adın yarısı değiştirilmiştir. Bu değişiklikler sonucunda dini kökenli adların payı %16’ya gerilemiştir. Buna karşın etnik (%11) ve siyasi kökenli (%13) adların kullanımı artmıştır. Öte yandan tartışmalı adlar ve kanunlara aykırı olması nedeniyle bazı adlar mahkemece iptal edilmiştir.Keywords : Yer adları, toponimi, cadde adları, Batman, toplumsal bellek