- Marmara Coğrafya Dergisi
- Issue: 42
- KURAKLIK ARAŞTIRMALARINDA YENİ EĞİLİMLER, KULLANILAN TEKNİKLER VE KAVRAMLAR ÜZERİNE BİBLİYOMETRİK AĞ...
KURAKLIK ARAŞTIRMALARINDA YENİ EĞİLİMLER, KULLANILAN TEKNİKLER VE KAVRAMLAR ÜZERİNE BİBLİYOMETRİK AĞ ANALİZİ
Authors : Mehmet Ali Çelik
Pages : 602-630
Doi:10.32003/igge.721487
View : 14 | Download : 6
Publication Date : 2020-07-25
Article Type : Research
Abstract :Kuraklık, çevresel ve toplumsal etkileri bağlamında dünya için önemli risklerden birisidir. Kuraklık olgusunun geniş etkilerinden dolayı birçok bilim dalı bu konuyu ele almaktadır. Dolayısıyla kuraklık meselesi ile ilgili geniş bir literatür söz konusudur. Bu çalışmanın amacı, kuraklıkla ilgili yapılan araştırmaların ele alınış biçimlerini ve eğilimlerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda, makalelerin özet, anahtar kelime ve başlık bölümlerinde "kuraklık-meteoroloji”, "kuraklık-SPI”, "kuraklık-uzaktan algılama” ve "kuraklık-NDVI” kavramlarını bir arada ele alan makalelerin bibliyometrik ağ analizi yapılmıştır. Bibliyometrik ağ analizinin tercih edilmesinin sebebi, kuraklık ile ilgili araştırmaların sürekli ve birikimsel gelişiminden kaynaklı anlaşılması karmaşık olan holistik ve zamansal boyutun, bu analiz ile anlaşılır bir biçimde özetlenecek olmasıdır. Araştırma sorularına cevap olabilmesi için yaklaşık 10 bin makaleden oluşan bibliyometrik veriler ağ analizi metodu ile VOSviewer programında işlenmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde, öncelikle kuraklık ile ilgili yapılan araştırmaların sayısının oldukça fazla olduğu görülmektedir. Kuraklık konusunu ele alan makale sayısı Scopus veritabanında 100 binin üzerindedir. Kuraklıkla ilgili modellemeler ve yeni indislerin geliştirilmesi konusunda mühendislik alanındaki araştırmacılar, kuraklığın tarım ürünleri, orman, otlak ve diğer ekosistemler üzerindeki etkisinde ise Çevre Bilimleri ile Tarım ve Biyoloji Bilimleri ön plana çıkmaktadır. Kuraklığın süresi, şiddeti ve mekânsal dağılımı üzerine odaklanan araştırmalarda ise Yer Bilimleri alanındaki araştırmacılar dikkat çekmektedir. Son olarak, Scopus veritabanında yer alan dergilerde yayınlanan makalelerde, Türkiye’deki araştırmacıların meteorolojik kuraklık konusunu sıklıkla ele aldığı görülürken, uydu tabanlı kuraklık metodolojisi konusunda yapılan makalelerin sayısı oldukça azdır.Keywords : Bibliyometrik Ağ Analiz, Klimatoloji, Kuraklık, Meteoroloji, Scopus Veritabanı, VOSviewer