- Marife Dini Araştırmalar Dergisi
- Vol: 8 Issue: 3 Special Issue
- Ca’ferîlikte Mut’a ve Ona Karşı Sünnî Duruş
Ca’ferîlikte Mut’a ve Ona Karşı Sünnî Duruş
Authors : Saffet KÖSE
Pages : 75-120
Doi:10.5281/zenodo.3344000
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2008-12-31
Article Type : Other
Abstract :Mut‘a nikâhı dört mezhep ile Ca‘ferîler arasındaki en temel tartışma konula-rından birisidir. Tartışmanın temelinde şu hususlar vardır: Hz. Peygamber döneminde başlangıçta izin verilen mut‘a nikâhının belli aralıklarla yasaklanıp serbest bırakılması [Ca‘ferîlerin iznin devam ettiği yönündeki iddiaları]; Sahabenin önde gelenlerinden Abdullah b. Abbas (ö.68/687) ile tâbiûn’un büyük âlimlerinden İbn Cüreyc’ten (ö.150/767) mut‘a nikâhının cevazı yönündeki bazı rivayetler, İbn Abbas’ın bu görüşünden rücu edip etmediği münakaşaları; Übeyy b. Ka‘b (ö.21/642) ile Abdullah b. Mes‘ûd’un (ö.32/652) Nisâ suresinin: مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنّ} اسْتَمْتَعْتُم بِهِ { فَمَا "…O halde onların hangilerinden nikâh ile yararlanmışsanız, belirlenen me-hirlerini Allah’ın öngördüğü değişmez bir hak olarak tastamam verin…" şeklindeki 24. ayetini إلى أجل مسمى "belirli bir süreye kadar" ilavesiyle okudukları yönündeki ri-vayetlerle bu ayet etrafındaki farklı yorumlar [ki en önemlisi Ca‘feriyye’nin ayetin mut‘anın cevazına delil teşkil ettiği görüşü]; Mut‘a nikâhını Hz. Peygamber’in değil Hz. Ömer’in (ö.23/644) yasakladığı ve bunun üzerine Hz. Ali’nin (ö.40/661) "Eğer Ömer mut‘ayı yasaklamasaydı isyan-kar/şakî dışında kimse zina etmezdi"şeklinde kaynaklarda nakledilen sözü bu alan-daki tartışmaların odak noktalarını oluşturmaktadır. Bu makalede konu etraflıca işlenmektedir.Keywords : Mut‘a, Nisâ’ (4), 24, Ca‘feriyye, Abdullâh b. Abbâs, Hz. Ömer, Hz. Ali