- Marife Dini Araştırmalar Dergisi
- Vol: 20 Issue: 2
- İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Memnuniyet Düzeyleri ile Gelecek Beklentileri Arasındaki İlişki...
İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Memnuniyet Düzeyleri ile Gelecek Beklentileri Arasındaki İlişki
Authors : Mustafa Fatih Ay
Pages : 743-758
Doi:10.33420/marife.800556
View : 12 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-30
Article Type : Other
Abstract :Bu araştırmada İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri (okuldan memnuniyet, üniversiteden memnuniyet, kişisel gelişimden memnuniyet, mesleki eğitimden memnuniyet) ile gelecek beklentileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Böylelikle de ilahiyat fakültelerinde verilen eğitim ve sağlanan imkanların öğrenci gözünden nasıl değerlendirildiğinin ve bu değerlendirmenin, öğrencilerin gelecek beklentilerini nasıl etkilediğinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Bu çerçevede araştırmanın hipotezleri ise şu şekilde belirlenmiştir; 1. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri ile gelecek beklentisi arasında anlamlı bir ilişki vardır. 2. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri, gelecek beklentisi düzeyinin anlamlı bir yordayıcısıdır. Bu araştırma, ilişkisel tarama modelinde kurgulanmıştır. İlahiyat fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyler ile gelecek beklentileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada bağımsız değişken (yordayan değişken) öğrencilerin memnuniyet düzeyleri iken, bağımlı değişken (yordanan değişken) öğrencilerin gelecek beklentileridir. Bu ilişkinin ele alınabilmesi için öncelikle korelasyon daha sonra ise çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Çoklu doğrusal regresyon analizi birden fazla bağımsız değişkenin, bir bağımlı değişken üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmektedir. Araştırmanın çalışma grubu 2018-2019 eğitim-öğretim yılı, güz yarıyılında Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğrenim gören 390 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri Gelecek Beklentisi Ölçeği, Öğrenci Memnuniyeti Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu aracılığı ile toplanmıştır. Kişisel bilgi formu: Katılımcıların, cinsiyet, sınıf, mezun oldukları lise türü, öğretim türüne ilişkin bilgiler bu form aracılığıyla toplanmıştır. Gelecek Beklentileri Ölçeği: Tek boyutlu olan ölçek, 14 maddeden oluşmaktadır. Açıkladığı toplam varyans %49.51 olan ölçeğin iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.84 olarak bulunmuştur. Bu araştırmada ise iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.75 olarak bulunmuştur. Öğrenci Memnuniyeti Ölçeği: Ölçek, Üniversiteden Memnuniyet, açıkladığı varyans %28.69, iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.86, Üniversiteden Memnuniyet açıkladığı varyans %11.36, iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.68, Kişisel Gelişimden Memnuniyet açıkladığı varyans %14.28, iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.79, Mesleki Eğitimden Memnuniyet (açıkladığı varyans %25.35), iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.71 olmak üzere 4 alt boyut ve 18 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin tamamının açıkladığı toplam varyans ise % 79,68’dir. Ölçeğin tamamının iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı ise 0.85’tir. Bu araştırmada ise iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayıları alt boyutlar için sırasıyla 0.67, 0.51, 0.84, 0.68 iken ölçeğin tamamı için ise 0.86 olarak tespit edilmiştir. Parametrik analizlerin yapılabilmesi için gerekli koşulların sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmek için basıklık ve çarpıklık değerleri incelenmiş ve ilgili değerlerin tablo 1’de de görüldüğü üzere -1 ile +1 arasında olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular çerçevesinde veri setinin normal dağılım gösterdiği ve dolayısıyla parametrik testlerin yapılabileceği anlaşılmaktadır. Verilerin analizi Amsterdam Üniversitesi tarafından desteklenen ve açık kaynak kodlu veri analiz programı olan JASP (Version 0.11.1) ile analiz edilmiştir. Öncelik memnuniyet düzeyi ile gelecek beklentisi arasındaki ilişki Pearson momentler çarpım korelasyonu ile incelenmiştir. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin gelecek beklentisi düzeyleri ile memnuniyet düzeyleri arasındaki ilişki incelendiğinde mesleki eğitimden memnuniyet ile (r=.350, p<.01), okuldan memnuniyet ile (r=.301, p<.01), kişisel gelişimden memnuniyet ile (r=.401, p<.01), orta düzeyde pozitif yönde (orta düzey kriter .30 ile .70 arası) üniversiteden memnuniyet ile arasında (r=.197, p<.01) ise düşük düzeyde (düşük düzey kriter 0 ile .29 arasında) korelasyon olduğu tespit edilmiştir. Bu anlamlı ilişki tespiti ile çalışmanın "İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri ile gelecek beklentisi arasında anlamlı bir ilişki vardır.” şeklindeki birinci hipotezi doğrulanmıştır. Böylelikle ikinci hipotezin sınanması ve bu ilişkinin yordayıcı etkisinin belirlenmesi için çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda kişisel gelişimden memnuniyet ile mesleki eğitimden memnuniyetin, gelecek beklentisinin yüksek düzeyde ve anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur (R=.44, R2 =.19, p<.01). Buna göre kişisel gelişimden memnuniyet ile mesleki eğitimden memnuniyet, gelecek beklentisindeki toplam varyansın %19’unu açıklamaktadır. Araştırmacılar tarafından başta kişisel gelişim ve mesleki eğitimden memnuniyet olmak üzere öğrencilerin geleceğe ilişkin beklentilerini etkilemesi muhtemel memnuniyet boyutlarını oluşturan konularda derinlemesine çalışmalar yapılarak, bu boyutların somutlaştırılması ve elde edilen bulgular çerçevesinde düzenlemelerin yapılması gereklidir. Fakülte yönetimleri ve Yüksek Öğretim Kurumu tarafından, İlahiyat fakültelerinin tek bir mesleğe yönelik bir hedefi olmaması nedeniyle, öğrencinin gelecekte yapmayı planladığı mesleğe göre kişisel gelişimi ve mesleki eğitimine (alan bilgisi, meslek bilgisi, iletişim vb.) yönelik kendisini geliştirmesi için, beklentilerinin tespit edilerek bu konularda düzenlemeler yapılması gerekir. Süreç içerisinde gelişen yeni durumlar ve değişen şartlar çerçevesinde beklentilerin değişmesinin muhtemel olması nedeniyle gerek araştırmacılar gerekse kurumlar tarafından öğrenci beklentilerinin tespiti zaman zaman tekrarlanarak bu konuda dinamik bir süreç işletilmelidir. Ayrıca, çalışmanın örnekleminin Erzurum ili ile sınırlı olması nedeniyle farklı ilahiyat fakülteleri örnekleminde yapılacak benzer çalışmalar sonuçların karşılaştırılmasına imkan vermesi açısından önemli olacaktır.Keywords : Din Eğitimi, Yüksek Din Öğretimi, İlahiyat Fakültesi Öğrencileri, Memnuniyet, Gelecek Beklentisi