- Marife Dini Araştırmalar Dergisi
- Vol: 17 Issue: 2
- Mu’tezile Ekolünün İhbât ve Tekfîr Görüşlerine Eleştirel Bir Yaklaşım
Mu’tezile Ekolünün İhbât ve Tekfîr Görüşlerine Eleştirel Bir Yaklaşım
Authors : Mehmet Emin GÜNEL
Pages : 271-285
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2017-12-31
Article Type : Other
Abstract : Mu’tezile ekolü, kelamî problemlerin sistematik bir yöntemle tasnif edilmesinde ve inanç esaslarının mantık zemininde tutarlı bir üslupla savunulmasında lokomotif görevi görmüştür. Mu’tezile ekolünün sevâp-cezâ konusundaki inançlarına göre, kişi âhirette ya cezâ görecek ya da mükâfat görecektir. Her iki durumun bir kişide birleşmesini imkânsız görmeleri sebebiyle, ihbât ve tekfîr olarak isimlendirdikleri teoriye sığınarak konuyu savunma yoluna gitmişlerdir. Buradaki anlamıyla ihbât, günâhların fazlalığı sebebiyle sevâpların boşa gitmesi, tekfîr ise, sevâpların fazlalığı sebebiyle, sevâpların günâhlara keffâret olmasıdır. Şâyet Mu’tezile ekolü, bu nazariyeyi savunmamış olsaydı, mükâfatı verilmeyen sevâplar ve cezâsı verilmeyen günâhlar problemiyle karşı karşıya kalacaktı. Allah’ın va’dinin kesin olarak gerçekleşeceğini iddia eden Mu’tezilî bilginlerin bu durumu kabul etmeleri, savundukları nazariye açısından çelişkili bir durum oluşturacaktır. Bu çalışmada, Mu’tezile ekolünün, kelâmî anlayışlarına göre tarif ettikleri "ihbât ve tekfîr” görüşleri, bu fikre sahip olmalarının gerekçeleri ve görüşlerini savunurken dayandıkları deliller değerlendirilmiştir.Keywords : Mu’tezile, İhbât, Tekfîr, Sevâp, Ceza