- Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 19 Issue: 1
- Eleştirel Teori ve Pozitivizm Eleştirisi
Eleştirel Teori ve Pozitivizm Eleştirisi
Authors : Tuğşat GÜZELOĞLU
Pages : 95-102
Doi:10.18026/cbayarsos.595420
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2021-03-26
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmanın amacı yirminci yüzyılın en etkili teorilerinden biri olan eleştirel teori hakkında bilgi vermektir. Bu amaçla eleştirel teorinin ne olduğu ne zaman ve hangi koşullar altında ortaya çıktığı ele alınmıştır. Aynı zamanda tarihsel koşullardan etkilenen eleştirel teorinin hangi alanlara yönelik eleştirel düşünme üzerine odaklandığına değinilmekte ve sonra pozitivizme yönelik getirdiği eleştirilere yer verilmektedir. Bu anlamda "aydınlatıcı ve özgürleştirici bir tür bilgi veren” eleştirel teori "olanın ötesini görmeyi” amaçlamaktadır. Eleştirel teori ve Frankfurt Okulu arasında bir ilişkiden bahsetmek mümkündür. Frankfurt Okulu, içerisinde çok farklı ilgi ve düşünceleri barındıran felsefi bir okuldur. Eleştirel teori de benzer şekilde çağın problemlerine tek bir açıdan değil farklı açılardan bakılması gerektiği görüşündedir. Nitekim bu sayede toplumun gerçek yapısını ortaya koymak mümkün olacaktır. Dolayısıyla bu yaklaşımlarından dolayı eleştirel teori ve Frankfurt Okulu genellikle birlikte anılır. Eleştirel teori için pozitivizm eleştirisi onun varlık nedenlerinden biridir. Eleştirel teorisyenlere göre pozitivizm hakikat dünyasından yoksundur. Pozitivizm olguları ön plana çıkarırken anlamı ortadan kaldırmaktadır. Dolayısıyla görevi ne yönde gideceğimizi göstermek olan eleştirel teori, pozitivizm eleştirisi ile günümüz dünyasında değerlerin olgulara indirgenerek kaybolmasını eleştirmektedir. Bu yüzden bu çalışma içeirisinde eleştirel teorinin pozitivizme getirdiği eleştiriler gösterilecek ve bu eleştirilerle birlikte pozitivizmin günümüz dünyasına getirdiği çıkmazlar eleştirel teori savunucusu filozozflar örnek gösterilerek ele alınacaktır. Bu sayede eleştirel teori ile özgürleştirici bir düşünce sisteminin gerekliliği ortaya çıkacaktır.Keywords : Eleştirel Teori, Frankfurt Okulu, pozitivizm