- Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 16 Issue: 1
- SALÂHADDÎN YÛSUF BİN EYYÛBÎ’NİN MARDİN MÜZESİ’NDE BULUNAN SİKKELERİ
SALÂHADDÎN YÛSUF BİN EYYÛBÎ’NİN MARDİN MÜZESİ’NDE BULUNAN SİKKELERİ
Authors : Ramazan Uykur
Pages : 385-416
View : 15 | Download : 14
Publication Date : 2018-03-31
Article Type : Research
Abstract :532 (1138) yılında Tigrit’te doğan Salâhaddîn Eyyûbî, genç yaşına rağmen Haçlılar’a karşı yapılan seferlere katılmış ve önemli başarılar kazanmıştır. Salâhaddîn 566 (1171) yılında Mısır’a hâkim olunca Sünnî Abbasi halifesi adına hutbe okutup sikke bastırmış ve Fatımi hilafetine son vermiştir. 583 (1187) yılında Hittin’de Haçlılarla yaptığı savaşta büyük bir zafer kazanarak Haçlı ordusunu mağlup etmiştir. Sultan bu zaferden birkaç hafta sonra Kudüs’ü kuşatmış ve Cuma günü kenti Haçlılardan geri alarak bütün İslam dünyasında bir kahraman haline gelmiştir. Salâhaddîn Kudüs’ün fethiyle Türk İslam tarihinin en tanınmış kahramanlarından biri olmuştur. Yaptığımız araştırmada Salâhaddîn Eyyûbî’nin adına basıldığını tespit ettiğimiz 15 sikkeye rastlanmıştır. Söz konusu sikkeler Mardin Müzesi sikke koleksiyonundadır. Çalışma, hakkında çok az yayın bulunan Salâhaddîn Eyyûbî dönemi sikkelerini kapsayan bir ön araştırma niteliğindedir. Ne yazık ki müzenin sikke koleksiyonunda bulunan bütün sikkeleri inceleme fırsatı olmamıştır. Şayet çok daha uzun bir sürede inceleme yapılabilirse çok daha fazla örnek bulunabilecektir. Amacımız daha sonra çalışacak araştırmacılara yol açmaktır. Yaptığımız araştırmada bakır ve gümüş olmak üzere iki farklı madenden yapılmış sikkeler bulunmuştur. Sikkelerde figürlü ve sadece yazılı şeklinde iki grup karşımıza çıkmaktadır. Figürlü olanlar bakır üzerine basılmış, gümüş sikkelerde ise figürlü örneğe rastlanmamıştır. Ortaçağ İslam sikkelerinin genelinde olduğu gibi Salâhaddîn Eyyûbî’nin sikkeleri de genellikle sikkelerin ön yüzünde Salâhaddîn’nin unvan ve lakablarına yer verilmiştir. Sikkelerin arka yüzünde ise sikkenin darp yeri ve yılı yanında dönemin halifesinin adı ve unvanlarının yazılması bir gelenek olarak sürdürülmüştür. Buna göre Salâhaddîn Eyyûbî’nin sikkelerinde dönemin halifeleri olarak el-Nâsır Li-dinillâh’ın ve el-Müstedî bi-Emrullâh’ın isimleri geçmektedir.Keywords : Salâhaddîn Eyyûbî, Eyyûbîler, Haçlılar, Salâhaddîn Eyyûbî’nin sikkeleri