- Akdeniz Tıp Dergisi
- Vol: 3 Issue: 1
- Endojen ve Eksojen Adenozin Tri-Fosfat?ın Eritrosit Deformabilitesine Etkisi
Endojen ve Eksojen Adenozin Tri-Fosfat?ın Eritrosit Deformabilitesine Etkisi
Authors : Pınar ÜLKER
Pages : 29-34
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2017-01-01
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Eritrosit deformabilitesi eritrositlerin dolaşım sisteminde karşılaştıkları kuvvetlerin etkisi altında şekil değiştirebilme yeteneğidir. Bu parametre deneysel ve klinik hemoreoloji çalışmalarında sıklıkla kullanılarak eritrositlerin mekanik özellikleri değerlendirilmektedir. Eritrositler plazma içinde endojen ve eksojen adenozin tri-fosfat ATP ʼye sürekli maruz kalmaktadır. Eksojen ATPʼnin eritrositlerde hücre içi iyon dengesinde ve hücre hacminde değişmeye neden olduğu daha önce gösterilmiştir. Oysa hücre geometrisinden büyük oranda etkilenen eritrosit deformabilitesinin ATPʼden etkilenip etkilenmediği bilinmemektedir. Çalışmanın amacı eritrosit deformabilitesinin endojen ve eksojen ATPʼye yanıtlarının incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada gönüllü erkeklerden alınan venöz kan örnekleri kullanılmıştır. Kan örneklerinden eritrosit izolasyonu yapıldıktan sonra otolog plazma içinde hematokrit %40 olarak ayarlanmıştır. Eksojen ATP çalışmalarında purinerjik reseptör inhibitörü varlığında ve yokluğunda eritrosit süspansiyonlarına 100, 300 ve 500 µM ATP eklenmiş ve yarım saat inkübasyonun ardından deformabilite ölçümleri yapılmıştır. Endojen ATP çalışmalarında ATP kanal inhibitörü varlığında ve yokluğunda eritrositlere mekanik stres uygulanmış ve mekanik stresin hemen ardından eritrosit deformabilitesi ölçülmüştür.Bulgular: 300 ve 500 µM ATP eritrosit deformabilitesinde düşmeye neden olurken bu düşüş purinerjik reseptör inhibitörü varlığında ortadan kalkmıştır. Öte yandan mekanik stres eritrositlerden ATP salınımını uyarmış ve bu salınım ATP kanal inhibitörü ile ortadan kalkmıştır. Bu koşullar altında endojen ATP eritrosit deformabilitesinde bir değişikliğe neden olmamıştır.Sonuç: Çalışmanın sonuçları eksojen ATP'nin hücre membranında bulunan purinerjik reseptörler aracılığı ile eritrosit deformabilitesinde azalmaya neden olduğunu ilk defa göstermiştir. Öte yandan dolaşım sisteminde gözlenen mekanik stres düzeylerinde eritrositlerden salınan endojen ATPʼnin eritrosit deformabilitesini etkilemediği gösterilmiştirKeywords : Eritrosit, Deformabilite, ATP, Mekanik stres