- LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 12 Issue: 1
- ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE EĞİTİM ALANINDA YAPILAN REFORMLARIN KARŞILAŞTIRMALI KARİKATÜRLERE YANSIM...
ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE EĞİTİM ALANINDA YAPILAN REFORMLARIN KARŞILAŞTIRMALI KARİKATÜRLERE YANSIMASI
Authors : Yasemin Imir, Zahide Kicir
Pages : 98-111
View : 5 | Download : 3
Publication Date : 2021-06-30
Article Type : Research
Abstract :Öz: Büyük kitlelere kısa sürede ulaşabilen karikatür sanatı, toplumsal değişimi ve yapılan yenilikleri iletmede önemli rol oynamaktadır. Karikatür sanatının, yapılan anlık değişimleri aktardığı ve döneme tanıklık ettiği için insanlık tarihini yansıtan kaynaklar olduğunu söylemek mümkündür. Bu makalenin amacı, ‘Akbaba Karikatür ve Mizah Dergisi’ ve ‘Karikatür Dergisi’nde 1938 yılında yayınlanmış karşılaştırmalı sanat karikatürleri üzerinden eğitim alanında yapılan yenilikleri incelemektir. Çalışmada, 1938 yılında yayınlanan karşılaştırmalı karikatürlerin seçilmesinin nedeni, 1923-1938 yılları arasını kapsayan, Türkiye tarihinde ‘Erken Cumhuriyet Dönemi’ olarak bilinen bu dönemde, Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümüne kadar ara verilmeden eğitim reformlarının sürdürülmesidir. Bu çalışma nitel bir araştırma olup, verilere doküman incelemesi yaklaşımıyla ulaşılmıştır. Analiz için seçilen iki süreli yayından, karikatürist Cemal Nadir Güler ve Salih Erimez tarafından çizilmiş, eğitim alanında yapılan yenilikleri ele alan sadece iki adet karşılaştırmalı karikatüre rastlanmıştır. Bu karikatürler, düzanlam ve yananlam olmak üzere iki aşamadan oluşan göstergebilimsel analizden yararlanılarak incelenmiştir. Çalışmanın sonucu olarak, karşılaştırmalı karikatürler aracılığıyla Erken Cumhuriyet Dönemi’nde eğitim alanında gelinen nokta ele alınmıştır. İki farklı karikatüristin kaleminden çıkan çizimlere, bilime yaklaşımdaki, pedagojik yöntemlerde ve sınıfların fiziki yapısındaki değişimin yansıdığı görülmüştür. Söz konusu yılda yayınlanan bu karşılaştırmalı karikatürler esasen Cumhuriyetin ilk 15 yılında eğitim alanında katedilen aşamayı eski-yeni kıyaslamasıyla birlikte özetler niteliktedir.Keywords : karikatür, erken cumhuriyet dönemi, karşılaştırmalı karikatür