- KÜLLİYAT Osmanlı Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 22 (Prof. Dr. Hasan KAVRUK ArmaÄan Sayısı)
- ÂŞIK SERDARÎ’NİN “CANIM EFENDİM” DESTANININ SOSYOEKONOMİK VE POLİTİK AÇIDAN TAHLİLİ
ÂŞIK SERDARÎ’NİN “CANIM EFENDİM” DESTANININ SOSYOEKONOMİK VE POLİTİK AÇIDAN TAHLİLİ
Authors : Fatih Solmaz, Gülay Mirzaoğlu
Pages : 387-397
Doi:10.51592/kulliyat.1412637
View : 71 | Download : 56
Publication Date : 2024-03-29
Article Type : Research
Abstract :Âşık edebiyatı nazım biçimleri arasında yer alan destanlar, tarihi ve sosyal gerçekliklere kaynaklık eden sözlü edebi ürünlerdir. Destanlar genel olarak kıtlık, yoksulluk, adaletsizlik gibi bireysel ve toplumsal konuları şiire dönüştürür. Sivaslı Serdarî’nin de 1887 yılında yaşanan ve bütün Anadolu’yu etkileyen kuraklığın getirdiği kıtlığı ele aldığı “Canım Efendim” destanı; yoksulluğu, adaletsiz yönetimi, haksız paylaşımı anlatmaktadır. Bu destan, aynı zamanda toplumsal kaygıları, korkuları ve nefreti dile getiren bir şikâyetname/hiciv yankısı uyandırmaktadır. Bu çalışmada, Serdarî’nin kendi dönemi içerisindeki sosyoekonomik ve politik durumu “Canım Efendim” adlı kıtlık destanında, toplumsal bir olgu olarak nasıl ele aldığı incelenmiştir. Destanda yer alan ifadelerden, deyimlerden, tutumlardan hareketle kıtlık ve yoksulluk, yöneten ve yönetilen, adil emek ve tembellik kavramları irdelenmiş, ayrıca sosyal adaletsizliğin yarattığı toplumsal travmanın arka planı gün yüzüne çıkartılmaya çalışılmıştır.Keywords : Destan, Âşık Serdarî, Toplum-Edebiyat, Kıtlık-Yoksulluk, Adaletsizlik