- KÜLLİYAT Osmanlı Araştırmaları Dergisi
- Issue: 7
- DR. REŞİD BEY’İN DİYARBEKİR VİLAYETİNDE ERMENİ TEHCİRİNDEKİ ROLÜ
DR. REŞİD BEY’İN DİYARBEKİR VİLAYETİNDE ERMENİ TEHCİRİNDEKİ ROLÜ
Authors : Hüseyin Kurt
Pages : 94-115
View : 8 | Download : 6
Publication Date : 2019-04-23
Article Type : Research
Abstract :İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ilk kurucularından biri olan Dr. Reşid Bey’in Diyarbekir vilayetine vali olarak atanması, Diyarbekir vilayetinde tehcirin yıkıcı sonuçları üzerinde doğrudan etkili olan önemli bir gelişmedir. Diyarbekir vilayeti ilk etapta tehcir programında olmamasına rağmen, Reşid Bey’in vilayetteki tek gündemi, bütün Ermenilerin istisnasız olarak bölgeden sürülmesidir. Çoğu zaman yetki sınırlarını aşıp, kendi gündemini siyaset üstü bir konuma taşıyarak vilayet sınırlarının ötesinde operasyonlara girişen Reşid Bey, Ermenilere karşı gösterilen en ufak bir müsamahayı ihanet ve sadakatsizlik olarak görmüştür. Diyarbekir vilayetinde tehcir kafilelerine yönelik olarak gerçekleştirilen saldırılar ve katliamlar, Dahiliye Nazırı Talat Bey tarafından sık sık uyarılmasına yol açmıştır. Bu uyarılar çoğu zaman cevapsız bırakılırken, diğer durumlarda vilayette gerçekleşen her şeyin hükümetin yürüttüğü siyasete uygun olarak gerçekleştirildiği belirtilmiştir. Bu çalışmada Diyarbekir valisi Reşid Bey’in Dahiliye Nezareti ile yazışmaları ele alınmıştır. Merkezi idare ile yapılan bu haberleşme, Ermeni tehcirinde gerçekleştirilen suiistimallerde yerel idarecilerin sorumluluğu konusuna ışık tutmaktadır.Keywords : Dr Reşid Bey, Ermeniler, Tehcir, Diyarbekir Vilayeti