- KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi
- Vol: 20 Special Issue
- Kuraklık Stresinde Buğday Genotiplerinde Verim Komponentleri ve Antioksidan Enzim Metabolizmasında D...
Kuraklık Stresinde Buğday Genotiplerinde Verim Komponentleri ve Antioksidan Enzim Metabolizmasında Değişimler
Authors : Imren Kutlu, Ece Turhan, Özcan Yorgancilar, Aysel Yorgancilar
Pages : 273-277
Doi:10.18016/ksudobil.349252
View : 16 | Download : 1
Publication Date : 2017-12-26
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma ile ekmeklik buğday genotiplerinin kuraklık stresi altındaki verim bileşenlerinin ve enzim aktivitelerinin istikrarı ile aralarındaki ilişkinin tanımlanması amaçlanmıştır. Deneme, Eskişehir şartlarında, 2013-2014 üretim sezonunda, 9 ekmeklik buğday çeşidi ve 7 doubled haploid buğday genotipi ile yürütülmüştür. Genotipler çiçeklenme süresi, başak boyu, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, bin tane ağırlığı ve yaprak dokularındaki katalaz (CAT) ve glutatiyon redüktaz (GR) enzim aktivitelerindeki değişimler yönünden analiz edilmişlerdir. Bu özelliklere ait stres duyarlılık indeksi (SSI) hesaplanmış ve enzim aktiviteleri ile verim komponentleri arasındaki ikili ilişkiler belirlenmiştir. Kuraklık stresi altında, başak boyunda %57, başakta tane sayısında %86 ve başakta tane ağırlığında ise %88’e varan azalmalar belirlenmiş, ortalama CAT aktivitesi önemli ölçüde artarken, GR aktivitesi etkilenmemiştir. Kuru koşullarda CAT ve GR aktivitelerinde en fazla artışın Krasunia, Bezostaja-1 ve DH19 genotiplerinde olduğu belirlenmiştir. Glutatiyon redüktaz ile bin tane ağırlığı arasında negatif ve önemli korelasyon saptanırken, CAT enzim aktivitesi bin tane ağırlığı dışındaki tüm özelliklerle negatif ve önemli korelasyon göstermiştir. Bu sonuçlar, özellikle CAT aktivitesinin kuraklıkla değişiminin buğdayın kurak koşullardaki veriminin korunmasına ve dolayısıyla kuraklık toleransının geliştirilmesine katkıda bulunabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca tüm başak özelliklerinde SSI bakımından 1’den küçük değere sahip olan ve stres koşullarında antioksidan enzim aktivitelerini koruyabilen DH6 ve DH19 genotipleri ile Bezostaja-1 çeşidinin, kuraklığa toleransı geliştirmek için yapılacak ıslah programlarında ebeveyn olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.Keywords : Ekmeklik buğday, glutatiyon redüktaz, katalaz, kuraklık, stres duyarlılık indeksi