- KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi
- Vol: 20 Issue: 3
- Bir Koyun Ağılında Amonyak ve Karbondioksit Konsantrasyonları
Bir Koyun Ağılında Amonyak ve Karbondioksit Konsantrasyonları
Authors : Ilker Kiliç, Apti Onuk, Ercan Şimşek, Erkan Yaslioğlu
Pages : 218-226
Doi:10.18016/ksudobil.266019
View : 15 | Download : 3
Publication Date : 2017-03-10
Article Type : Research
Abstract :ÖZET Hayvan barınaklarında iç ortam hava kalitesi hayvanların verimliliğini doğrudan etkiler. Hayvan barınaklarında kirleticilerin ölçümleri hayvan ve çalışan sağlığı üzerine olan olumsuz etkileri ortaya koymuştur. Bu amaçla yapılan birçok çalışmada, süt sığırı ahırları ile kanatlı kümeslerindeki amonyak, karbondioksit, metan ve hidrojen sülfit gibi kirleticiler üzerine yoğunlaşmıştır. Bilimsel literatürde, bazı ülkelerin en önemli hayvancılık sektörlerden birisi olan koyunculuk işletmelerine daha az yer verilmiştir. Bu çalışma, Bursa bölgesinde faaliyet gösteren doğal havalandırmalı koyun ağılında amonyak ve karbondioksit konsantrasyonlarına ilişkin ölçüm sonuçlarını göstermektedir. Ayrıca, sıcaklık ve bağıl nem gibi iç ortam çevre koşulları da kirletici gaz konsantrasyonları ile birlikte eş zamanlı olarak ölçülmüştür. Çalışma periyodu süresince koyun ağılında elde edilen verilerin değerlendirilmesi için varyans ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Çalışma sonunda ortalama NH 3 konsantrasyonu çıkış açıklığında 15 ppm ve giriş açıklığında 0.77 ppm ölçülürken, CO 2 konsantrasyonu çıkış açıklığında 1022 ppm ve giriş açıklığında 457 ppm olarak ölçülmüştür. Yapılan istatistiksel analiz sonucunda çıkış açıklığında ölçülen NH 3 ve CO 2 konsantrasyonları ölçüm günleri arasında önemli derecede farklıdır (P< 0.001). En düşük CO 2 konsantrasyonu 277 ppm iken en düşük NH 3 konsantrasyonu 8 ppm olarak gerçekleşmiştir. En yüksek konsantrasyon değerleri NH 3 için 38 ppm ve CO 2 için 1700 ppm olarak ölçülmüştür. Ayrıca minimum, maksimum ve ortalama bağıl nem değerleri sırasıyla %43.42, %89.6 ve %71.23 iken iç ortam sıcaklığı sırasıyla 16.06°C, 26.53°C ve 20.69°C olarak ölçülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarına göre, çıkış açıklığı NH 3 konsantrasyonu, hava hızı ile istatistiksel olarak önemli ilişki içerisindedir. Standardize edilmiş regresyon katsayısı iç ortam sıcaklığı ve bağıl neminin CO 2 konsantrasyonları üzerinde önemli bir etkisinin olduğunu göstermiştir.Keywords : Koyun Barınakları, İç Ortam Sıcaklığı, Kirletici Gaz Konsantrasyonları, Amonyak