- KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi
- Vol: 19 Issue: 2
- Çok Kriterli Karar Verme Analizi ve Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Kullanılarak Su Kalitesinin Değerlen...
Çok Kriterli Karar Verme Analizi ve Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Kullanılarak Su Kalitesinin Değerlendirilmesi
Authors : Mustafa Kavurmaci, Abdullah Üstün
Pages : 208-220
Doi:10.18016/ksujns.08103
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2016-07-28
Article Type : Other
Abstract :Son yüzyılda hızla artan nüfus ve endüstrileşme nedeniyle tatlı su kaynaklarına olan talep artmaya devam etmektedir. Suya olan talep artışı, sınırlı olan temiz su kaynaklarının sürekli izlenme ve kontrol altında tutulmasını gerektirir. Bu çalışma kapsamında, İç Anadolu bölgesinde yer alan Eskil Ovasındaki yeraltı suyu kaynaklarının su kalitesi fiziksel-kimyasal veriler ve jeoistatiksel yöntemlerle incelenmiştir. Bu araştırmanın amacı, su kalitesi yönünden karışıklıkları önlemek için bir model (su kalite indeksi) geliştirmek ve yüksek su kalitesine sahip alanları belirlemektir. Bölgedeki yeraltı suyu kalitesini değerlendirebilmek amacı ile 21 farklı sulama kuyusundan su örnekleri toplanmış ve veriler Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) yardımıyla değerlendirilmiştir. Çalışma alanının su kalite indeksi fiziksel, kimyasal, ağır metal ve organic parametreler adı altında sınıflandırılan dört ana faktör ve onsekiz farklı alt kriter (su kalite parametresi) dikkate alınarak oluşturulmuştur.Yeraltı suyu kalite haritaları AHP modellerinden elde edilen su kalite indeksleri ve Kriging metot kullanılarak çizilmiştir. Her bir harita için yedi farklı semivariogram model test edilmiş ve en uygun model ortalama karekök hata yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Yeraltı suyu kalite haritalarında verilen yeraltı suyu kalite indeksi çok yüksek, yüksek, orta ve düşüksu kalitesi şeklinde sınıflandırılmıştır. ESKİ değerinin 0.075 den büyük olduğu çok yüksek-yüksek su kalitesine sahip alanlar inceleme alanının güneybatısında bulunmaktadır.Keywords : Su kalitesi, su kalite indeksi, analitik hiyerarşi yöntemi, kriging metot, Eskil