- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 14
- Peyami Safa’nın Romanlarında Allah İnancı, Din Anlayışı ve Tasavvuf
Peyami Safa’nın Romanlarında Allah İnancı, Din Anlayışı ve Tasavvuf
Authors : Esma Polat
Pages : 343-363
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1418760
View : 77 | Download : 168
Publication Date : 2024-02-29
Article Type : Research
Abstract :Peyami Safa, Türk edebiyatının en önde gelen roman yazarlarından biridir. 1899’da İstanbul’da dünyaya gelen yazar, ilk romanını kaleme aldığı 1922’den, vefat ettiği 1961’e kadar kendi adını kullanarak on bir farklı roman yayımlamıştır. Türk edebiyatının en çok okunan ve edebiyat araştırmacıları tarafından en çok dikkate alınan Türk romanları arasında yer alan bu eserlerde, yazarın yaşadığı dönemde Türk cemiyet hayatını hızla etkisi altına alan kültürel yozlaşma ve inanç buhranına karşı Allah inancı, sabır, tevekkül, dua, kadere rıza, ibadet gibi dini kavramlar, romanların olay örgüleri çerçevesinde işlenmiş; geleneksel Türk-İslâm kültüründen koparak materyalizme yönelmenin toplumsal ve ferdî düzlemde ortaya çıkaracağı zararlar, roman kahramanlarının yaşadıkları olaylar üzerinden ortaya konulmuştur. Ayrıca, yazarın Matmazel Noraliya’nın Koltuğu adlı eserinde, romanın mutasavvıf kahramanı Matmazel Noraliya’nın yaşamı üzerinden, İslam’ın mistik düzlemdeki yaşam tasavvuru diyebileceğimiz tasavvufun umdeleri ve tasavvufî hayat tarzının niceliği işlenmiştir. Safa’nın romanlarındaki dine ve tasavvufa ilişkin bu yönün akademik düzlemde etraflıca ele alınmasının, bu eserlerin daha iyi anlaşılması bakımından gerekli olduğu görülmüş; bu bağlamda, yazarın Peyami Safa imzasıyla kaleme aldığı Sözde Kızlar (1924), Mahşer (1924), Canan (1925), Şimşek (1925), Bir Akşamdı (1925), Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (1930), Fatih-Harbiye (1931), Bir Tereddüdün Romanı (1933), Matmazel Noraliya’nın Koltuğu (1949), Yalnızız (1951), Biz İnsanlar (1959) adlı romanları incelenerek bu çalışma ortaya konulmuştur.Keywords : Peyami Safa, Peyami Safa romanları, romanda Allah inancı, romanda din, romanda tasavvuf.