- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 14
- Belarus\'ta İran Merakı: Kültürel Sosyolojik Bir Çerçeve
Belarus\'ta İran Merakı: Kültürel Sosyolojik Bir Çerçeve
Authors : Vildane Özkan
Pages : 925-946
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1412201
View : 27 | Download : 72
Publication Date : 2024-02-29
Article Type : Research
Abstract :Makalenin amacı, Belarus’ta İran’a yönelik merakın tarihsel, kurumsal ve gündelik görünümlerini tespit ederek kültürel sosyolojik bir çerçevede çözümlemektir. Bu bağlamda Belarus’ta İranoloji çalışmalarının durumu da incelenmektedir. Araştırma verileri, nitel araştırma yönteminin kaynak tarama tekniğiyle büyük ölçüde Belarus merkezli akademik ve medya kaynaklarından elde edildi. Veriler, kültürel sosyolojik çerçevede tarihsel, yapısal, kültürel ve eyleyicisel olmak üzere dört bağlamda çözümlendi. Tarihsel bağlamda; bugünkü Belarus topraklarında İran’la ilk kültürel etkileşimin 18. yüzyıl sonlarında İstanbul’daki tüccarlar aracılığıyla gerçekleştiği görülmektedir. Söz konusu etkileşimin somut kültürel ürünü olan Slutsk kuşakları, günümüzde Belarus’un ulusal kültürel ürünlerinden biri olarak Slutsk fabrikasında, diğer adıyla Persiyarnya’da yeniden üretilmektedir. Yapısal bağlamda; Belarus’ta devletin yapısal egemenliği, kültürel otonomiye ve yapıdan bağımsız biçimlenebilen kültürel değerlere ve süreçlere pek fırsat tanımaz. Kültürel bağlamda; Belarus’ta İran’a yönelik merakın, bir yandan oryantalist bir merak olduğu, diğer yandan farklı bir kültürle daha eşitlikçi bir ilişki kurmanın verdiği rahatlığa doğru bir yönelim olduğu söylenebilir. Eyleyici bağlamında; Belarusluların İran’a yönelik merak ve ilgilerinin, politik yapıdan bağımsız olarak değil, ancak politik yapının tanıdığı ve inşa ettiği fırsatlar ve alanlar çerçevesinde biçimlenebildiği söylenebilir. Sonuç olarak; Belarus’ta büyük ölçüde üstten politik olarak kurulan ilişkiler zemininde biçimlenen İran’la ilgili kültürel meraklar ve kültürel ürünlerin, Belarus ulusal kimliği açısından bir tehdit olarak görülmediği söylenebilir.Keywords : Belarus, İran, kültür, merak, Slutsk kuşakları