- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 13
- Yaşar Reyhanî ve Âşık Tarzı Eserleri: Bazı Tespitler
Yaşar Reyhanî ve Âşık Tarzı Eserleri: Bazı Tespitler
Authors : Adem Masattaş
Pages : 550-563
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1391179
View : 66 | Download : 72
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :Kültür, çeşitli formlarda gerçekleşen toplumsal bir iletişim ve etkileşim olayıdır. Söz konusu formlardan biri de âşıklık geleneğidir. Âşıklık geleneği, Türk kültürünün geçmişten bugüne var olagelen en kadim ifade araçlarındandır ve Anadolu’daki mevcudiyetini günümüzde hâlâ muhafaza etmektedir. Bu sahanın önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Erzurum, coğrafi konumu bakımından âşıklık geleneği için mühim bir başlangıç noktasıdır. Gelenek, Erzurum’da temsilcileri dolayısıyla köy karakterli bir yapıda teşekkül etmiş ve yine onlar vasıtasıyla şehre taşınmıştır. Bu çalışmada bahsi geçen temsilcilerden biri olan Âşık Yaşar Reyhanî üzerinde durulmaktadır. Reyhanî, araştırmacılar tarafından adıyla gelecek asırlarda da yaşayacağına yönelik tahminler yürütülmüş bir âşıktır. Ayrıca geleneğin tüm zamanlarını şahsında buluşturduğuna dair kanaat getirilmiş bir isimdir. Kendisi XX. yüzyıl âşıklık geleneğinin en üretken temsilcilerindendir. Hem şiir hem de halk hikâyesi türünde birçok eser ortaya koymuştur. Şiirlerinde bazen sosyal eleştirileri ile ön plana çıkmış bazen de geleneğe has bir rekabet içine girmiştir. Halk hikâyelerinde ise insanları iyi ve güzel olana teşvik etmiş onları sabır, cesaret, adalet ve fedakârlık gibi erdemlere özendirmiştir. Söz konusu incelemede Reyhanî’nin, kendi telifi olan âşık tarzı eserler ile ne tür bir bağ kurduğuna yönelik bazı tespitlerde bulunulmaktadır.Keywords : Âşık, Reyhanî, gelenek, şiir, halk hikâyesi.