- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 13
- Avnî Divanı’nda Gül Mazmununun Kullanım Biçimleri
Avnî Divanı’nda Gül Mazmununun Kullanım Biçimleri
Authors : Aslı Sürgit
Pages : 144-154
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1344111
View : 118 | Download : 119
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :Tabiat, mazmun ve alegorik tariflerin önemli bir membaıdır. Gül; Farsçada "çiçek” anlamını taşımaktadır. Türkçede ise özel bir çiçek çeşidine verilen addır. Bir tabiat unsuru olan gülün Osmanlı kültür ve medeniyetinde ne denli önemli bir yere sahip olduğu herkesçe bilinmektedir. Şairler duygu dünyalarını şiire aksettirirken tabiattan ziyadesiyle istifade etmişlerdir. On beşinci yüzyıl şairlerinin şiirlerini ortaya koyarken gül motifini yaygın olarak kullanmaları dikkat çekicidir. Şairler gülü, teşbih unsuru olarak kullanmışlardır ve gülün her hâlini şiirlerine aksettirmeye gayret etmişlerdir. Gülün o ilk gonca hâlini, dikenini, yapraklarını, rüzgârda nazlı nazlı salınışını, gül bahçelerini beyitlerinde sıkça işlemişlerdir. Divan şairleri en çok kırmızı gülden söz etmişlerdir. Özellikle sevgiliyi betimlerken kırmızı gül mazmununu sıklıkla kullanmışlardır. Şairler gül ile sevgili arasında çeşitli mukayeseler yapmışlar ve sevgiliyi üstün bulmuşlardır. Bu makalede Avnî divanında gül motifinin kullanım biçimi ele alınmıştır. Avnî’nin divanındaki beyitler taranmış ve gülün konu edildiği beyitlerin üzerinde durulmuştur. Avnî’nin gülü ekseriyetle sevgilinin hususiyetlerini anlatmak için bir teşbih unsuru olarak kullandığı görülmüştür.Keywords : Divan şiiri, on beşinci yüzyıl, Avnî, gül.