- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına) Özel Sayı
- Kelime Öğretimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlere İlişkin Bir Meta-Sentez Çalışması
Kelime Öğretimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlere İlişkin Bir Meta-Sentez Çalışması
Authors : Nurbanu Kansizoğlu, Nazan Bekiroğlu
Pages : 932-983
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1359181
View : 189 | Download : 340
Publication Date : 2023-10-27
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, 2002-2021 yılları arasında ilkokul ve ortaokul düzeyinde (1-8. sınıflar) yapılan ve kelime öğretimi kapsamında hazırlanan lisansüstü tezleri meta-sentez yöntemiyle incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda öğrencilerin kelime hazinelerini ve Türkçe ders kitaplarının söz varlığını; çeşitli strateji, yöntem, teknik ve materyallerin öğrencilerin kelime hazinelerini geliştirmeye olan katkısını tespit etmeyi amaçlayan 107 lisansüstü tezin nitel bulguları analiz edilmiştir. İlk aşamada 13 farklı betimsel bulgunun (yıllara, türlere, üniversitelere, çalışma grubu/örneklem büyüklüğüne, sınıf düzeyine, şehre, söz varlığı ögelerine vs.) dağılımı incelenirken ikinci aşamada önerilerin bulguları sentezlenmiştir. Önerilerden kod, alt kategori, kategori ve temalar elde edilmiş, hiyerarşik bir ağ yapısı oluşturabilmek için MAXQDA 20.4.1 nitel veri analizi programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda 2002 yılından bu yana her yıl Türkçe eğitimi alanında kelime öğretimi konulu en az 1 tez hazırlandığı anlaşılmıştır. 107 tezin yalnızca 10’u doktora düzeyindedir. Bu tezler ağırlıklı olarak 5. sınıf kademesinde, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi bünyesinde hazırlanmıştır. Uygulamalı çalışmaların genellikle 100 sayısını aşmayan küçük örneklem grupları ve İstanbul ilinde gerçekleştirildiği ve bu çalışmalarda çoğunlukla pilot uygulama ve kalıcılık testi yapılmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca araştırmacılar uygulamalı çalışmalarda öğretmeyi hedefledikleri kelimeleri genellikle tek bir kaynaktan ve Türkçe ders kitaplarından yararlanarak oluşturmuştur. Öğrencilerin dağarcıklarının ve Türkçe ders kitaplarının atasözleri bakımından oldukça zayıf olduğu, aynı sınıf kademesinde ölçülen söz varlığı ögelerinde tutarsızlıklar olduğu, öğretmenlerin geleneksel yöntemlerle kelime öğretmeyi sürdürdükleri, kelime/sıklık listelerinin olmaması, kelime öğretiminin dil becerileri ile ilişkilendirilmemesi ulaşılan diğer sonuçlar arasında bulunmaktadır. Çalışmanın sonunda araştırma sonuçlarına dayalı önerilere yer verilmiştir.Keywords : Kelime öğretimi, söz varlığı, lisansüstü tez, meta-sentez