- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 12
- Kuran’ın Harf, Kelime ve Sure Sayısına Dair Harezm Türkçesi ile Yazılmış Bir Risale
Kuran’ın Harf, Kelime ve Sure Sayısına Dair Harezm Türkçesi ile Yazılmış Bir Risale
Authors : Gülser Ersoy
Pages : 621-634
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1319390
View : 27 | Download : 26
Publication Date : 2023-09-26
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada Tire Necip Paşa Kütüphanesi 82 numarada kayıtlı olan ve Harezm Türkçesi dillik özelliklerine sahip olduğu düşünülen bir risale tanıtılmaktadır. Risale, ῾Alī b. Ḥuseyn el-Fārābī tarafından istinsah edilen El-İşāra bi-Laṭīf el-῾İbāra adlı eserin bitiminde 196a - 197b numaralı varaklarda yer almaktadır. Hacimce küçük olan risalenin konusu Kur’anda geçen harf, ayet ve surelerin sayısı hususunda kimi âlimler tarafından ortaya konan farklı görüşlerdir. Bu bağlamda eser farklı basamak değerine sahip sayıların ifadesi hususunda önem arz etmektedir. Böylelikle risalenin tarihî Türk dili ile yazılan eserler arasında yerini alması amaçlanmıştır. Çalışmada ilk olarak Ahmet Ateş’in konu ile ilgili yazmış olduğu makaleye değinilmektedir. İlk bölümde istinsah edilen yazma hakkında, ardından yazmanın son bölümüne eklenen risalenin içeriği, dillik özellikleri ve söz varlığı hakkında bilgi verilmektedir. Tanıklık edilen fonolojik özellikler ve morfolojik işaretleyicilerden yola çıkılarak risalenin yazıldığı tarihî Türk dili saptanmaya çalışılmıştır. Yazının en sonunda risalenin transkripsiyonlu metni ve resimleri araştırmacıların ilgisine sunulmaktadır. Bu çalışmayla birlikte daha önce incelenmemiş ve yayımlanmamış Türkçenin tarihî dönemlerine ait önemli bir metin ortaya çıkarılmıştır.Keywords : Harezm Türkçesi, risale, Tire Necip Paşa Kütüphanesi.