- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Sayı: 12
- Eski Türkiye Türkçesi Dönemine Ait Bir Akâid Risâlesi: Risâle-i Akâid-i Dîniyye
Eski Türkiye Türkçesi Dönemine Ait Bir Akâid Risâlesi: Risâle-i Akâid-i Dîniyye
Authors : Mehmet Fatih Uzun
Pages : 745-756
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1317609
View : 52 | Download : 72
Publication Date : 2023-09-26
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada Abdurrahman b. Muhammed el-Aydınî adına kayıtlı Risâle-i Akâid-i Dîniyye adlı eser, genel özellikleriyle tanıtılarak yazım özellikleri bakımından değerlendirilmiştir. Eserin müellifi Aydınî ile ilgili kaynaklarda bir bilgiye tesadüf edilememiştir. Risâle-i Akâid-i Dîniyye’deki bilgilere göre Aydınî eserini, İshak Bey oğlu İsa Bey’in kethüdası Sinan Bey adına H.844/ M.1460 senesinde telif etmiştir. Risâle-i Akâid-i Dîniyye, İslâm dininin itikadî hükümlerinden muhtasar olarak bahseden mensur bir akâid kitabıdır. Konya Yusuf Ağa Kitaplığı’nda 673 numarada bir mecmua içerisinde yer alan ve harekesiz olarak yazılan eser, 35 varak olup istinsah tarihi bulunmamaktadır. Eski Türkiye Türkçesinin yazım ve dil özelliklerini gösteren eserde, İslam mezhepleri ve bu mezheplerin akâid ile ilgili görüşleri yer almaktadır. Ehl-i Sünnet ve Cemaat Mezhebi’nin görüşleri savunulan eserde diğer mezheplerin görüşlerine de yer verilmiştir. Mukaddime ve ıstılah başlığı altında akâid ilminin kavramları hakkında bilgiler verilirken; mesele, fayide ve sual-cevap başlıkları adı altında mezheplerin itikadî konulardaki farklı görüşleri yer almaktadır. Ayrıca eserin sonunda fasıl başlığı altında Hz. Muhammed (s.a.v)’in hayatını anlatan bir bölüm bulunmaktadır. Eser, XV. yüzyılda dinî konularda telif eserlerin Türkçe kaleme alındığını göstermesi açısından oldukça önemlidir. Bunun yanında din, inanç, akâid ile ilgili geniş bir söz varlığına sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Risâle-i Akâid-i Dîniyye adlı mensur akâid risâlesini tanıtmak, eserin muhtevasını ve yazıldığı dönemin yazım özelliklerini örneklerle ortaya koymaktır.Keywords : Risâle-i Akâid-i Dîniyye, Aydınî, Eski Türkiye Türkçesi, Akâid, 15. Yüzyıl.