- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 10
- ‘Geyik’ Metaforunun Kullanımı Üzerine: Bulgaristan’da ‘Geyik Avı’
‘Geyik’ Metaforunun Kullanımı Üzerine: Bulgaristan’da ‘Geyik Avı’
Authors : Yasemin Ulutürk Sakarya
Pages : 268-281
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1256247
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2023-03-25
Article Type : Research
Abstract :Geyik, eski zamanlardan beri hem İslâm öncesi hem de sonrasında yol gösterici, şans getirici ve koruyucu gibi niteliklerinin olduğuna inanılan kutsal bir hayvan olmuştur. Geyiğe yüklenen bu müspet anlamların yanı sıra Göktanrı’ya armağan edilen hayvanlar arasında geyiğin de yer alması, ona verilen değeri ortaya koymaktadır. Lakin geyiğe atfedilen bu önemin Bulgaristanlı yazar Sabri Tata’nın ‘Geyik Avı’ adlı romanında, tam aksi mahiyette olduğu görülmektedir. Zira romanda, Osmanlı Devleti’ne isyan ederek bağımsızlığını kazanan Bulgarların, yaşadıkları topraklarda ev sahibiyken azınlık durumuna düşen Türklere yaptıkları zulümler ele alınmakta, bilhassa Todor Jivkov hükümeti döneminde, Türklerin ‘soya dönüş’ hareketi adı altında Türk kimlikleri yok edilmeye çalışıldığı anlatılmaktadır. Hükümetin, isteklerine karşı çıkan Türkleri ‘geyik’ gibi avlayarak / yakalayarak çeşitli işkencelerde bulunması ise geyik metaforunun geçmiş kültürlerden gelen müspet çağrışımını menfi anlama çevirmektedir. Dolayısıyla hem romanın isminde hem de muhteviyatında kullanılan bu metafor ile Türkler özdeşleştirilmekte, gerçekleşen anlam değişimi ise ancak roman okunduğu vakit anlaşılacak bir alegoriye çevrilmektedir.Keywords : Bulgaristan Türkleri, Zulüm, Geyik Metaforu, Sabri Tata, Geyik Avı.