- Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 9
- Derleme Türk Masallarının Çocuk Okurlar için Değiştirilmesi
Derleme Türk Masallarının Çocuk Okurlar için Değiştirilmesi
Authors : Neslihan Yücelşen, Funda Yeşil
Pages : 476-500
Doi:10.51531/korkutataturkiyat.1205108
View : 16 | Download : 8
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Masal, anlatıldığı toplumun geçmişten güne uzanan kültür birikimini yansıtan bir aktarım aracı olması, sıra dışı konu, kişi ve mekân seçimi, zaman kavramından bağımsız olması, kendine özgü dil kullanımıyla sosyal bilimlerin pek çok alanının çalışma konuları arasına girmiş bir türdür. Bu alanların başında halk bilimi, halk edebiyatı ve çocuk edebiyatı gelmektedir. Metinler aynı olsa da sıralanan disiplinler arasında belirgin bir bakış açısı farkı vardır. Bu farklılık, metinlerin kullanılma ve incelenme durumlarını da etkiler. Çoğunlukla halk biliminin konusu olduğu düşünülen sözlü türler, yazıya geçirildiğinde halk edebiyatı alanına da dâhil olur. Genel bir kabulle yazıya geçirilme sürecinde metinlerin yapısı olabildiğince korunmaya çalışılır. Yazılı metinlerin çocuk okurlarla buluşturulabilmesi için ise, aksine, metinler üzerinde hedeflenen yaş grubunun ilgi ve ihtiyaçlarına, yaşama bakış açısına, dil gelişimi özelliklerine, duyuşsal ve bilişsel gelişim özelliklerine uygunluk açısından kimi değişikliklerin yapılması gerekebilir. Çalışmada, Pertev Naili Boratav’ın derlediği halk masalları, Adnan Binyazar tarafından çocuk okurlar için değiştirilmiş biçimleriyle karşılaştırılarak metinler üzerinde yapılan değişiklikler incelenmiştir. Değişikliklerin olası nedenleri hem araştırmacı yazarların bakış açıları hem de dâhil oldukları disiplinlerde kabul edilen görüşler çerçevesinde tartışılmış, nitelikli çocuk edebiyatı metinlerinde bulunması gereken özellikler açısından değerlendirilmiştir. İnceleme sonucunda metinler üzerinde genişletme, indirgeme ve anlamsal dönüştürme işlemlerinin sezgisel bir yaklaşımla yapıldığı saptanmıştır. Masallar üzerinde en fazla yapılan değiştirimin genişletme olduğu, yapılan değişikliklerin masalların tür özelliklerini etkilemediği fakat iletilerini etkilediği ve yeni iletilerin alımlanmasının yolunu açtığı vargısına ulaşılmıştır.Keywords : Adnan Binyazar, çocuk edebiyatı, masal, metin değiştirim, metinlerarasılık., children, fairy tale, text modification, intertextuality., children