- Konya Mühendislik Bilimleri Dergisi
- Vol: 8 Issue: 3
- INNOVATIVE TREND ANALYSIS METHODOLOGY IN LOGARITHMIC AXIS
INNOVATIVE TREND ANALYSIS METHODOLOGY IN LOGARITHMIC AXIS
Authors : Sadık Alashan
Pages : 573-585
Doi:10.36306/konjes.668212
View : 12 | Download : 8
Publication Date : 2020-09-03
Article Type : Research
Abstract :Gelecekle ilgili belirsizlikler insanoğlunu endişelendirmekte ve olası riskleri azaltmak için bilimsel araştırma yöntemleri sürekli geliştirilmektedir. Örneğin karbon salınımının artışıyla birlikte artan sıcaklıklar buharlaşma, yağış gibi iklim olaylarının değişimini artırarak akışlar üzerinde kuraklık ve taşkınlara neden olabilmektedir. Bu olaylar üzerindeki eğilimi belirlemek üzere Mann-Kendall, sıralı Mann-Kendall, Spearman rho ve son zamanlarda ortaya atılan Şen’in yenilikçi yönelim çözümleme (Şen_ITA) yöntemleri literatürde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden Şen_ITA yöntemi normallik ve bağımsız seri gibi başlangıç kabulleri gerektirmemektedir. Ayrıca niteliksel ve nicel yorumlamaları yanında grafiksel olarak görsel kabiliyeti yüksek bir yöntemdir. Şen_ITA yöntemi esasen aritmetik ölçekte kullanılır ve bu durum değişim katsayısı yüksek bir seri üzerinde minimum değerler üzerindeki eğilimin maksimum değerlerin yanında gözden kaçabilmesine neden olabilmektedir. Bu çalışmada, Şen_ITA yöntemi aritmetik ve logaritmik ölçekte kıyaslanmıştır. Önerilen yaklaşım, oransal Şen yenilikçi yönelim çözümleme yöntemi olarak adlandırılmıştır (ITA_P). Bu yaklaşım İngiltere’nin mevsimsel ve yıllık yağışları üzerindeki oransal eğilimleri belirlemek için kullanılmıştır. ITA_P yaklaşımının klasik Şen_ITA yöntemine göre bir seri üzerinde minimum değerlerdeki eğilimleri belirlemede daha başarılı olduğu belirlenmiştir.Keywords : Yenilikçi yönelim çözümlemesi, hidro-meteorolojik veri, oransal yenilikçi yönelim çözümlemesi, iklim değişikliği