- Konya Mühendislik Bilimleri Dergisi
- Vol: 6 Special Issue
- DETERMINATION OF LOCAL QUASI-GEOID IN CENTRAL ANATOLIA FOR ENGINEERING AND GIS PURPOSES
DETERMINATION OF LOCAL QUASI-GEOID IN CENTRAL ANATOLIA FOR ENGINEERING AND GIS PURPOSES
Authors : Muzaffer Kahveci, Ekrem Tuşat, Ferruh Yildiz, Fatih Sari, Fariz Mikailsoy
Pages : 832-838
Doi:10.15317/Scitech.2018.173
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2018-12-31
Article Type : Other
Abstract :Yüksek çözünürlüklü bir jeoit model için gereklilik, özellikle Küresel Konumlandırma Sisteminin (GPS) gelişi ile son birkaç on yılda önemli ölçüde artmıştır. Dünyadaki pek çok ülke, GNSS gözlemlerinden ortometrik yükseklik elde etme aracı olarak hizmet eden kendi jeoidal modellerini zaten geliştirmiştir. Öte yandan, GNSS gözlemlerinden elde edilen elipsoidal yüksekliklerin fiziksel ortometrik yüksekliklere dönüştürülmesi ihtiyacı, jeodezicileri yüksek hassasiyetli yerel jeoit yüksekliklerini belirlemeye zorlamıştır. Ayrıca, mühendislik ve CBS uygulamalarında ortometrik yükseklikler kullanıldığından, yerel yarı-jeoit belirleme çalışmaları özellikle önem kazanmıştır. İyi bilindiği gibi, Türkiye tektonik olarak çok aktif bir bölgede yer almakta ve farklı zamanlarda meydana gelen depremler, Türk Ulusal Dikey Ağının tesviye noktalarının yüksekliklerinde deformasyonlara neden olmaktadır. Öte yandan, ulusal jeodezik ağların kurulması ve sürdürülmesinden sorumlu olan Ulusal Haritacılık Ajansı (HGM: Harita Genel Müdürlüğü) tüm Türkiye için jeoit modelleri hesaplamakta ve bunları farklı dönemlerde kamuya açık hale getirmektedir. Bu HGM-bilgisayarlı jeoit modellere "hibrit jeoit” modelleri denir. Hibrit jeoit modeller, GPS_levelling noktalarındaki gravimetrik jeoit modellerin ve jeodezik yüksekliklerin kombinasyonu ile hesaplanmıştır. Ayrıca, bu jeoit modellerin mutlak doğruluklarının neredeyse 10 cm seviyesinde veya daha da kötü olduğu bilinmektedir. Ancak, istenen doğruluk 5 cm'den daha iyidir. Bu nedenle, istenen doğruluk düzeylerinin elde edilebileceğini kanıtlamak için, Selçuk Üniversitesi'nin kaynaklarını kullanan yerel bir gravimetrik ve yarı-jeoit belirleme projesi başlatılmıştır. Proje alanı Konya dahil olmak üzere Orta Anadolu'nun sınırlı bir bölümünü kapsayacak şekilde planlanmıştır. Bu proje için gerekli temel veriler (yerçekimi, tesviye vb.) Gözlem / ölçümler yapılarak sahada elde edilmiştir. HGM'den mutlak yer çekimi değerleri gibi diğer gerekli veriler elde edilmiştir. Ve bir sonraki aşama olarak, yukarıda belirtilen veriler kullanılarak Orta Anadolu'nun sınırlı kısmı için yüksek doğruluk (5 cm'den daha yüksek) yerel gravimetrik ve yarı-jeoit modeller hesaplanacaktır. Bu amaca ulaşabilmek için uygun jeoit hesaplamalar kullanılmalıdır. Bu projede, Karlsruhe Uygulamalı Bilimler ve GRAVSOFT yazılımları tarafından geliştirilen DFHRS'yi kullanacağız. Bu projeden elde edilecek sonuçlara göre daha kapsamlı bir proje başlatılacak ve proje alanı genişletilecektir. Böylece, yüksek hassasiyetli bölgesel gravimetrik jeoidin belirlenmesi için yeni proje alanında ek yerçekimi, tesviye ve GNSS ölçümleri gerçekleştirilecektir.Keywords : Elipsoidal Yükseklik, CBS, GNSS, Gravimetrik Jeoit, Ortometrik Yükseklik, Quasi Jeoi