- Kocaeli İlahiyat Dergisi
- Vol: 4 Issue: 2
- Fıkha Dâir Bir Hadisin İsnad Analizi (Üç Şeyin Ciddisi de Ciddi, Şakası da Ciddidir: Nikâh, Talak, R...
Fıkha Dâir Bir Hadisin İsnad Analizi (Üç Şeyin Ciddisi de Ciddi, Şakası da Ciddidir: Nikâh, Talak, Ricât)
Authors : Hikmetullah ERTAŞ
Pages : 215-252
View : 11 | Download : 2
Publication Date : 2020-12-25
Article Type : Research
Abstract :Hadis Müslümanların ürettiği tüm ilmî disiplinlerde Kur’an’dan sonra en temel kaynaktır. Tefsir, fıkıh, kelâm, tasavvuf başta olmak üzere insan yaşamına dâir her türlü ilmî faaliyette ya hadislere yer verilmiş veya atıfta bulunulmuş ya da Hz. Peygamber’den izler/mesajlar ilgi çalışmalara/değerlendirmelere derc edilmiştir. Bu bağlamda çalışmamız fıkhın farklı alanları ile irtibatlı "üç şeyin ciddisi de ciddi şakası da ciddidir. Nikâh, talak, ricât/"ثَلَاثٌ جِدُّهُنَّ جِدٌّ وَهَزْلُهُنَّ جِدٌّ: الطَّلَاقُ، وَالنِّكَاحُ، وَالرَّجْعَةُ” rivayetini baz almaktadır. Çalışma; ilgi rivayet çerçevesinde konu ile irtibatlı merfu, mevkuf, maktu tüm rivayetlerin detaylı isnad analizlerini ve bunların sıhhat tespitine dair değerlendirmeleri kapsamaktadır. Bazı hadis eserlerinde Hz. Peygamber’e atf edilerek sıhhati konusunda "hasen-garib” değerlendirmesi yapılan bu rivayetin kanaatimize göre Hz. Peygamber’e (s.a.) dayandırılması hadis kriterleri bakımından son derece problemlidir/zor görülmektedir. Tespit edebildiğimiz kadarıyla bu ifade muhtemelen, fıkıhçı kişiliği ile de tanınan Said İbnu’l-Museyyeb’e (ö. 94/713) aittir. Bu bağlamda ilk dönem fıkhî eserlerdeki değerlendirmelerin dayanağı bu rivayetten ziyâde fâkihlerin ihtiyât mülâhazaları olmalıdır.Keywords : Şaka, Nikâh, Ciddi, Talak, Rivayet, Hadis