- Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Vol: 2 Issue: 3
- SON DÖNEM OSMANLI AYDINLARINDAN AHMET ŞUAYB’IN FİKRÎ YAPISI
SON DÖNEM OSMANLI AYDINLARINDAN AHMET ŞUAYB’IN FİKRÎ YAPISI
Authors : Mehmet Karakuş
Pages : 167-187
View : 10 | Download : 7
Publication Date : 2015-09-01
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı devletinin son dönemlerinde yaşayan Ahmet Şuayb, ülkenin bu sıkıntılı dönemlerinde yazılarıyla çözüm arayışında bulunmaya çalışmış sosyal bilimlerin hemen her şubesinde görüşlerini bulabildiğimiz bir aydınımızdır. Günümüz ilim ve kültür hayatında yeterince tanınamamış olan Ahmet Şuayb, tanıtmaya çalıştığı H. Taine’ın etkisi ve ülkemizdeki pozitif hareketin yayın organlarından sayılan "Ulum-u İktisadiyye ve İçtimaiyye” dergisindeki yazılarıyla, fikir olarak Pozitivizm’i benimsemiş ve sırf kurgusal olduğunu belirlediği metafiziğin reddedilmesi gerektiğini ifade etmiştir. A. Şuayb’in Pozitivist anlayışa bağlılığını A. Comte’a beslediği hayranlıkta görebiliriz. Şuayb’e göre hiç kimse fen ile felsefenin sınırlarını ondan iyi belirleyip, hiç kimse insan ruhunun yönelişlerini ondan güzel tarif edememiştir. Ancak İslam dinini toplumun en önemli unsuru olarak görmesi onu katı bir pozitivist olarak görmemize engeldir. Aslında Şuayb, tabiî, müsbet, pozitif dediği fen bilimleri alanında metafiziğin olmaması gerektiğini yoksa bunların dışında kalan beşeri bilimlerde metafiziğin yine hâkim unsur olduğunu itiraf eder. Şuayb, çok genç yaşta öldüğü ve çok çeşitli alanlarda yazdığı için, benliğini kurmaya zaman ve imkân bulamamıştır.Keywords : Ahmet Şuayb, Pozitivizm, Metafizik, Din, Auguste Comte