- Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi
- Cilt: 5 Sayı: 3
- Bir afet sosyal psikolojisine doğru: Belirsizliğe tahammülsüzlüğün toplumsal cinsiyet, KOVİD-19 yükl...
Bir afet sosyal psikolojisine doğru: Belirsizliğe tahammülsüzlüğün toplumsal cinsiyet, KOVİD-19 yüklemeleri ve KOVİD-19 fobisi ile ilişkisi
Authors : Aysel Kayaoğlu
Pages : 218-227
Doi:10.35365/ctjpp.23.3.04
View : 33 | Download : 38
Publication Date : 2023-09-26
Article Type : Research
Abstract :Kovid-19 pandemisi modern toplumun sürekliliğinde büyük bir kırılma yaratarak pandeminin en temel duygusu olan belirsizliği ortaya çıkarmıştır. Belirsizliğe tahammülsüzlük olarak işevuruklaştırılan belirsizliğin daha çok psikopatolojik değişkenlerle (anksiyete, depresyon vb.) ilişkisi araştırılmış, belirsizliğe sosyal psikolojik açıdan yaklaşılmamıştır. Bu çalışmanın amacı belirsizliğe tahammülsüzlüğün ve Kovid-19 korkusunun sosyal kimlikler (toplumsal cinsiyet, yaş, iş/meslek vb.) aracılığıyla farklı biçimde deneyimlenip deneyimlenmediğini, belirsizliğe tahammülsüzlüğün Kovid-19 pandemisine ilişkin nedensel yüklemelerle ilişkili olup olmadığını ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün Kovid-19 korkusunu ne derece yordadığını saptamaktır. Araştırmanın örneklemini 20-65 yaş arasında toplam 208 (130 kadın %62.5, 78 erkek %37.5) katılımcı oluşturmuştur. Dört veri toplama aracıyla (Katılımcıların sosyal kategori üyeliklerine ilişkin anket, nedensel yükleme anketi, Kovid-19 Fobisi Ölçeği ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği) toplanan çalışma verileri Sosyal Bilimler için İstatistik (SPSS) 25.00 Programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veri analizinde Bağımsız Örneklemler T-Testi, Pearson Korelasyon Testi, tek yönlü ANOVA ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda kadınların erkeklere göre daha yüksek düzeyde Kovid-19 fobisi olduğu, genç kadınların ileri yaştaki kadınlara göre daha belirsizlik tahammülsüzlük (ileriye yönelik belirsizlik alt boyutunda) düzeyinin olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları belirsizliğe tahammülsüzlüğün bazı nedensel yüklemeler ile diğerlerine göre daha yüksek düzeyde ilişkili olduğunu ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün her iki cinsiyette Kovid-19 fobisini önemli derecede yordadığını, ama kadınlardaki yordama gücünün daha güçlü olduğunu göstermiştir. Araştırma sonuçları sadece Kovid-19 pandemisinin sosyal psikolojik analizi açısından değil, daha genel bir afet sosyal psikolojisi çerçevesi açısından da değerlendirilmiştir.Keywords : Kovid-19 fobisi, belirsizliğe tahammülsüzlük, Kovid-19 yüklemeleri, sosyal kimlik