- Kesit Akademi Dergisi
- Issue: 7
- "ŞEYH’İN OLDUĞU YER EVİMİZDİR": İBRAHİM-İ GÜLŞENÎ’NİN HAGİOGRAFİSİNDE SÜRGÜN KAVRAMI...
"ŞEYH’İN OLDUĞU YER EVİMİZDİR": İBRAHİM-İ GÜLŞENÎ’NİN HAGİOGRAFİSİNDE SÜRGÜN KAVRAMI
Authors : Efe Durmuş
Pages : 428-442
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2017-02-01
Article Type : Other
Abstract :İslam tarihinin önemli dönemlerine yayılan, Sunni şeyhlerin gizemli tarikatlarının İran’dan ve Azerbaycan’dan sürülerek başka yerlerde yaşamaya iten zamanları an-latan Halveti şeyhi İbrahim-i Gülşeni’nin hagiografik anlatımı başlarda orta çağ düşünürlerinin sürgün kavramına nasıl tepki verdiklerini anlamak için mükemmel bir kaynak gibi görünmektedir. Ancak, yazarın çalışmasının ve kendisinin daha ayrıntılı incelenmesiyle önemli olanın sadece birilerinin ülkelerinden fiziksel olarak başka bir yere sürgün edilmesinin olmadığını görürüz. Bu makale, sürgün kavramını ve bunun hem fiziksel hem de metaforik anlamlarını Muhyi-yi Gülşeni, İbrahim-i Gülşeni ve müritlerinin hagiografisinin yazarı ve derleyicisinin nasıl ele aldıklarına yakından bakmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun çok geniş alanda hüküm sürdüğü Sultan Süleyman hükümdarlığında okuma yazma bilen elitlerin görevlerini yerine getirebilmeleri için evlerinden çok uzağa gitmeleri gerekmektedir, Muhyi sürgün fikrini birinin gizemli rehberliğinden ayrılış veya buna yabancılaşma olarak yeniden şekillendirmiştir. Bu anlatım stratejisi hem okuyucunun tarikata sa-dakatini güçlendirmiş hem de diyarın bir ucundan diğer ucuna sürülmeye zor-lananlara bir rahatlık sağlamıştır.Keywords : Hagiografi-İslami, İbrahim-i Gülseni, Şeyh, Muhyi-yi Gülşeni