- Kesit Akademi Dergisi
- Issue: 11
- ANLATI TEMEL KİŞİSİNİN NESNESİNE MESAFESİNİN ANLATININ ZAMAN KURGUSU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ve "KARA...
ANLATI TEMEL KİŞİSİNİN NESNESİNE MESAFESİNİN ANLATININ ZAMAN KURGUSU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ve "KARABİBİK" ÖRNEĞİ
Authors : Ilknur Ay
Pages : 276-296
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2017-10-01
Article Type : Other
Abstract :Bir anlatı belirlenen bir süre içinde geçen olaylar üzerine kurulur. Hikâye bir öznenin karşısına koyulan nesneyle yol alır. Başlangıçtan itibaren buna uygun estetik bir perspektif anlatıya hakim olur. Anlatıdaki öykü de zaman tasarımıyla anlam kazanır. Zaman düzenlemesi ise, öznenin nesnesine mesafesine koşut bir şekilde ortaya konulur. Zira, öznenin nesnesine ulaşma çabası sonucu oluşan olaylar, anlatıyı yürüten temel dinamiktir. Hikâyede özne-nesne ilişkisi açısından belirlenen mesafe anlatımda sergilenir. Dolayısıyla özne-nesne mesafesinin sunumunda zaman vasıtadır. Böylece anlatı kişisinin nesnesine yönelik sebepler ve koşullar bu kısımda okura aksettirilir. Anlatı sonunda bütünlüklü yapı kavranırken anlam boyutuna da ulaşılır. Anlatı kişisinin nesnesiyle arasındaki mesafe, kurguyu biçimlendirir. Zaman kurgusu bu yönüyle hem hikâyeyi yürütür hem de anlatı ritmine tesir ederek estetik bir oluşum sağlar. Nâbizâde Nâzım’ın Karabibik adlı eserinde de zaman unsurlarının öznenin nesnesine mesafesine uygun şekilde kurgulandığı ve böylelikle estetik bir yapının kurulduğu görülür.Keywords : Zaman kurgusu, özne-nesne mesafesi, Nâbizâde Nâzım, “Karabibik”.