- Kesit Akademi Dergisi
- Issue: 14
- ŞABÂN-I SİVRİHİSÂRÎ’NİN KIYÂFET-NÂMESİNDE ARİSTO ESTETİĞİNİN YANSIMALARI
ŞABÂN-I SİVRİHİSÂRÎ’NİN KIYÂFET-NÂMESİNDE ARİSTO ESTETİĞİNİN YANSIMALARI
Authors : Kenan Bozkurt
Pages : 258-272
View : 12 | Download : 4
Publication Date : 2018-04-01
Article Type : Other
Abstract :İlm-i firâsetin bir kolu olan ilm-i kıyâfet fizyonomi , insanların beden uzuvlarından hareketle kişilerin özellikleri hakkında bilgi veren ilimdir. Aristo, "De Natura Animalium” isimli çalışmasında beden ve yüz yapısı ile insanın karakter özellikleri arasında bağlantı kurarak kişileri tanımaya çalışır. Aristo’ya göre, insanın beden ve yüz yapısının belli bir hayvana benzemesi, onun karakter özelliklerini ortaya koymaktadır. İslam âleminde bu tarzda eserler kaleme alma, tercüme faaliyetleriyle beraber hız kazanmış; kıyâfet-nâme adı altında Arapça, Farsça ve Türkçe çok sayıda eser yazılmıştır. Aristo’nun insana dair ele aldığı tüm hususları, kıyâfet-nâme yazarları da ele almıştır. Bu ilim, her ne kadar beden yapısı ve kişilik arasındaki ilişkileri ele alsa da güzellik hususu söz konusu olduğunda mutlak bir estetik kıstas üzerinden hareket edildiği görülmektedir. Özellikle kıyâfet-nâmenin "mutedil insan” bahsinde Aristo estetiğinin içkin güzellik için belirlediği kıstasların Sivrihisârî tarafından da mutedil güzellik için kullanıldığını görmekteyiz. Bu çalışmamızda Aristo estetiğinden hareketle Şabân-ı Sivrihisârî’nin Kıyâfet-nâmesi’nde Aristo estetiğinin etkilerini irdelemeye çalışacağız.Keywords : Aristo, Şabân-ı Sivrihisârî, Estetik, Kıyâfet-nâme, Mutedil Güzellik.