- Kesit Akademi Dergisi
- Issue: 15
- ULUSAL BASIN HABER FOTOĞRAFLARINDA ALTYAZI SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
ULUSAL BASIN HABER FOTOĞRAFLARINDA ALTYAZI SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Authors : Feyyaz Bodur
Pages : 1-18
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2018-06-01
Article Type : Other
Abstract :Fotoğraf tek başına bir iletişim aracı olmakla birlikte, kodlanmış mesajların daha anlaşılır olması amacıyla açıklayıcı yardımcı ögelerle desteklenebilir. Gazetelerde kullanılan haber fotoğraflarına ilişkin bu tür açıklama yazıları "fotoğraf altyazısı” olarak tanımlanmaktadır. Haber metni için fotoğraf ne ise, fotoğraf altyazısı da haber fotoğrafı için aynı öneme sahiptir. Ancak haber fotoğrafı altyazıları çoğu zaman soru işaretleriyle doludur. Makalede, günümüz gazetelerinde kullanılan haber fotoğrafı alt yazısı sorunlarına örneklerle değinerek, fotoğraf altyazısının nasıl olması gerektiği yine örneklerle açıklanmaya çalışıldı. Örneklem olarak alınan ulusal basının baskı sayısı en çok 5 gazetesinin birinci sayfa haber fotoğrafları ve bu fotoğraflara ilişkin yazılar tarandı. Bu tarama sonucu tespit edilen haber, haber fotoğrafı ve fotoğraflara ilişkin yazıların analizleri yapıldı. Fotoğraf altyazılarının fotoğrafa ilişkin yazılar , fotoğraftaki yeri, fotoğrafla ilişkisi ve yazım kuralları açısından içerik analizleri yapıldı. Analizler sonucu tespit edilen olumlu ve olumsuz fotoğraf ve altyazıları örneklerinden yola çıkarak, nasıl olması gerektiğine ilişkin öneriler getirildi. Günümüzde ulusal gazetelerin çoğunluğunun fotoğraf alt yazısı kullanma yöntemini terk ettiği görülmektedir. Bu terk edişe özellikle birinci ve arka sayfalarda rastlanmaktadır. Renkli baskı ve photoshop tekniğinin olanaklarını da kullanarak, fotoğraf alt yazısı yerine fotoğraf çerçevesi üzerinde uygun görülen, nesnelerin görüntüsünün yer almadığı boş alanlara habere ilişkin yazıların doldurulmasıyla yerine getirilmektedir. Bu tarz bir sayfa tasarımcılığı, fotoğrafın asıl değerinin anlaşılmasını zorlaştırmakta hatta fotoğrafın anlamının kaybolmasına neden olurken haber fotoğrafı ile ilişkin yazıları birbirlerini etkisiz hale getirmektedirler. Çoğu durumda fotoğraftaki bilgi, habercilik açısından yetersiz kalır, fotoğraf altı bu durumlarda fotoğrafın sunduğu bilgiyi tamamlamasıyla, fotoğrafın değerini de artırır. İncelenen örnekler de görüldüğü gibi, gazeteler farklı bir sayfa tasarımı ya da haber verme şekli yaratmak amacıyla gazetelerdeki fotoğraf ve fotoğraf altyazısının görünümü asıl amacın dışında farklı bir görünüme dönüşmüştür. Oysaki okuyucu fotoğrafı da haber yazısı gibi açıkça anlamak ister. Fotoğrafta kim kimdir, nerede, ne zaman, ne olmuştur fotoğraf bu bilgileri vermeli ve altyazısı da açıklamalıdır. Ayrıca fotoğrafı kaydeden foto muhabirinin adı fotoğraf altında yer almalıdır. Bugün sadece haber fotoğraflarında değil haber metinlerinin çoğunluğunda gazetecinin adı bulunmamaktadır. ? Fotoğraf altyazı cümleleri yorum içermemelidir. Görüneni belirtmeli görünmeyenleri anlatmak yeni soru işaretlerini beraberinde getirebilir. ? Fotoğraf alt yazısı fotoğrafta açıklama gerektirecek duruma yanıt olmalı. Altyazı bilgisi fotoğrafta görünenlerle çelişki yaratamamalıdır. ? Özellikle uzmanlık gerektiren bilimsel ve spor terimleri ile ilgili açıklamalarda bu alanda bilgisi olanlardan yardım istenmeli. ? Fotoğraf alt yazıları ya da açıklama yazıları, fotoğrafın görünümünü bozmamalı; Fotoğrafın değerini ve anlaşılmasını güçleştirecek biçimde fotoğraf üzerine veya boşluklarına yazılar yazılmamalı. Bu tür uygulamalar fotoğrafın değerini düşürdüğü gibi sahibine karşı da etik olmayan bir davranıştır. Son aşamada sayfa tasarımcısının yetenekleri söz konusudur. Tasarım, gazetecilik sürecinin önemli bir parçası; süsleme değil, bir iletişim aracıdır. Tasarımcı boş bir gazete sayfası ve iletilmek istenilen bir fikirler mozaiği ile işe başlar. Görevi bu mozaiği düzenli anlaşılabilir bir biçimde sunmaktır. Getirilen öneriler zorunlu değil ancak uyulması sonucu gazete dediğimiz kitle iletişim aracının işlevini yerine getirmesinde başarı sağlayacak ve okuyucuya biçim ve içerik olarak nitelikli gazete sunacak önerilerdir. Anahtar Sözcükler: Fotoğraf, Gazete, Haber Fotoğrafı, Fotoğraf AltyazısıKeywords : Fotoğraf, Gazete, Haber Fotoğrafı, Fotoğraf Altyazısı