AVRUPALI VE AFRİKALI PARMAK ÇOCUKLAR
Authors : Mustafa Solmaz
Pages : 52-66
View : 12 | Download : 5
Publication Date : 2020-09-20
Article Type : Research
Abstract :Her toplum; çocuklarını ülkesinin geleceği olarak gördüğünden, geleneksel değerlerini çocuğa aktarmak için masalları kullanır. Masallar çocukları geleceğe hazırlamaya yönelik anlatılar olsa da; yaşam şekillerinin farklı olması, aynı tipteki masallarda bile, olaylara yaklaşım tarzlarını, anlatım biçimlerini değiştirebilmektedir. Masal içerisinde anlatılanlardan bir kısmı, her ne kadar akıl ve mantıkla bağdaşmayan hayali ürünler gibi görünse de, çocuğun topluma uyum sağlamasına destek vererek, onun, toplum açısından doğru ya da yanlış görülen davranış tarzlarını öğrenip uygulamasına katkı sağlar. Çünkü kültürlerin oluşumuna çevrenin ve yaşam biçiminin büyük etkisi vardır. Bu yüzden, toplumsal değerleri yansıtan masalların kurgularında benzerliklerin yanında, içeriklerinin de farklılaşması doğaldır. Masallar içerisinde; periler, devler, cüceler gibi varlıklar bulunsa da, masal kahramanı olarak parmak çocuk pek bulunmaz. Fransız, Alman gibi Batı kökenli edebiyatlarda olanlar ise, benzer kültürlerden beslendikleri için, içerik olarak genellikle birbirlerine benzerler. Yüzyıllar boyunca, Afrika’nın diğer insanları gibi Batı sömürüsü altında kalan Nijer toplumu; dilinden günlük yaşantısına kadar birçok alanda Batı adetlerinden, alışkanlıklarından etkilenmesine rağmen, kendi benliğini belli oranda korumuş, benzerlerinden yaklaşık iki yüz yıl sonra yazıldığı halde, İzé-Gani masalı ile onları sömürenlerden farklı olduklarını ortaya koymasını bilmiştir. İncelememizde, Alman edebiyatından Grimm kardeşlerin ‘Parmak Çocuk’ masalı ile Nijer edebiyatından Boubou Hama’nın parmak çocuk masalı olan ‘İzé-Gani’nin benzeyen ve benzemeyen yönleri ele alınarak karşılaştırmaları yapılacaktır. Böylece, yaşam biçimlerinin farklı olmasının aynı türdeki masalları bile nasıl etkilediği, edebiyatımızda pek incelenmeyen Afrika edebiyatından bir örnekle gösterilecek, karşılaştırmalı edebiyat alanına farklı bir edebiyattan katkı sunulmuş olacaktır.Keywords : parmak çocuk, aykırılık, cüce, masal