- Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
- Vol: 5 Issue: 18
- Türkiye Cumhuriyeti’nin Üretimi ve Ticaretiyle Dünyada En Önde Yer Alan Mahsulü: Fındık (1923-1950)...
Türkiye Cumhuriyeti’nin Üretimi ve Ticaretiyle Dünyada En Önde Yer Alan Mahsulü: Fındık (1923-1950)
Authors : Nadir YURTOĞLU
Pages : 182-209
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2018-12-23
Article Type : Research
Abstract :Cumhuriyetin ilk yıllarından 1950’ye kadar olan dönemde Türkiye’de fındık üretimi ve ihracatı ile bunun ekonomiye olan yansımaları makalenin konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Cumhuriyetin ilk döneminde fındık üretimi ve ticareti (1923-1950) ile sınırlandırılarak tek dönem dâhilinde ele alınmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nde fındık üretimi ve ticaretinin ekonomiye olan yansımaları sayısal veriler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan tarım ve ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın fındık üretimi ve ticareti alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne alınarak gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Çalışmada elde edilen sonuç şudur: Cumhuriyetin ilanından hemen sonra çıkarılan 6 Şubat 1924 tarih ve 407 sayılı Kanun ile Giresun, Ordu ve Trabzon’dan sonra Rize ve Artvin’in Borçka kazası da fındık üretim kapsamına alınmıştır. Akabinde beş kooperatifin birleşmesiyle 28 Temmuz 1938’de kurulan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) sayesinde fındık fiyatları istikrara kavuşmuştur. Fındık ihracatının denetimine dair çıkarılan tüzüklerle de fındığın standardizasyonuna özen gösterilmiştir. Gerçekleştirilen bu çalışmalara ülkenin iklim ve arazı imkânlarının elverişliliğinin de dâhil edilmesiyle fındığın yetişme alanı, üretimi ve ihracatı artarak dünyada ilk sıraya yerini almasıyla milli ekonomiye önemli katkılar sağlanmıştır.Keywords : Fiskobirlik, Tombul Fındık, Giresun, Fındık Üretimi